‘Lastik deposu yangını’ şehirler için alarm… İnsana ve çevreye ciddi zararı olacak… ‘Yoklar’ sırası: Denetim, önlem, risk planı

Çekmeköy’de lastik deposundan çıkan yangın, can ve etraf güvenliği açısından plansızlık ve denetimsizlik vahametini bir defa daha gösterdi.

Bugün İstabul’un Çekmeköy ilçesinde, 3 bin metrekare kapalı alana sahip lastik deposunda yangın çıktı. Kısa müddette büyüyen alevler, deponun yanındaki dokuma atölyesine sıçradı. Müdahale sırasında yanan lastik deposundan orta ara patlama sesleri duyuldu. Ortaya çıkan ağır duman, kısa müddette gökyüzünü kapladı. 53 araç ve 133 çalışanla olaya müdahale eden itfaiye, uzun uğraşlar sonunda yangını söndürdü. Takımların soğutma ve dumanın tahliyesi için çalışmaları bir mühlet daha devam etti.

GÜNDEMDEN DÜŞMEYEN YANGINLAR VE İHMALLER

Grand Otel’de ihmaller sonucu 78 vatandaşımızın hayatına mal olan faciayla birlikte yangılar, Türkiye’nin gündeminden düşmüyor. Sistem değişmediği için yangına neden olan meselelerin kökenine inilmiyor. Bu da her olayda soru işaretlerini beraberinde getiriyor. Odatv, Çekmeköy’deki lastik deposu yangınında merak edilenleri İstanbul Üniversitesi İtfaiyecilik Programı Başkanı Erhan Bakırcı’ya sordu. Bakırcı, yaşananların “yangın çıktı ve söndü” denilerek geçiştirilemeyeceğini belirtti. Şu tespitlerde bulundu:

“Şimdi bu yangın söndürülünce, itfaiye büyük bir güçle müdahale edince itfaiye başarılı mı olmuş olacak? Nerede risk planlaması… Büyükşehirlerde bu iş itfaiyenin sorumluluğunda. Maalesef denetleme yok, tedbir alma yok… Risk planlaması, büyük düşünme yok! Bu yetenekler sonradan olmaz eğitimle olur.
“Yanmakta olan bir lastik deposu… etraf ve insan sıhhati açısından önemli tehditler oluşturan bir sürecin habercisi. Lastik yangınları, ağır siyah duman, toksik gazlar ve kalıcı çevresel kirleticiler yayarak uzun vadeli olumsuz tesirler bırakacaktır. Bunu hesaplamak lazım. Lastik dumanının çevresel ve insan sıhhatine ziyanları bilimsel olarak ortada.”

NE İŞİ VAR KENT İÇİNDE!

Bakırcı, kent merkezlerinde bu cins işletmelerin katiyetle olmaması gerektiğini şu sözlerle anlattı: “Şimdi soru şu: Böylesi yüksek riskli işletmeler İstanbul’un göbeğinde nasıl ruhsat alıyor? Nasıl çalıştırılıyor? Kimse görmüyor mu? Bakın, otelleri denetlemeyen zihniyet; okulları, yurtları hatta her bir konutu denetlemeyi aklının ucundan geçirmez. Bir bilim insanı olarak, bunu bir ay evvel dikkate getirdim lakin çay-kahve ikramından sonra vedalaşarak mevzu kapandı. Yazık oluyor ülkemize!”

TARIMI DA ÖLDÜREN BOYUTLARA ULAŞIYOR

Bakırcı’nın paylaştığı bilgilere nazaran lastik dumanının çevresel tesirleri şöyle:

• Hava Kirliliği: Yanma sonucu karbon monoksit (CO), karbon dioksit (CO₂), sülfür dioksit (SO₂), azot oksitler (NOx), benzen, toluen ve formaldehit üzere toksik gazlar açığa çıkartır. Tahminen hava modellemeleri ile yakın çevreyi dahi tahliye gerektirir.
• Toprak ve Su Kirliliği: Yanma sırasında oluşan kalıntılar (kül ve yağlı tortular), yağmurla toprağa ve su kaynaklarına karışarak uzun vadeli kirliliğe neden olabilir. 1970’li yıllarsa böylesi bir yangın sonucu yağışla toprağa inen bölgelerde yıllarca tarım yapılması engellenmişti.
• Asit Yağmurları: Bilhassa sülfür dioksit ve azot oksitler, atmosfere karışarak asit yağmurlarına sebep olabilir, bu da bitki örtüsüne ve su ekosistemlerine ziyan verir. İçme suyumuz da bundan etkilenebilir.

Osman Erbil