Nevruz’da nerede neler oluyor: Diyarbakırlılar beklediğini bulamadı… Özgür Özel’den ‘Dehak’lı mesaj

Kara kışın, uğursuzlukların, hastalıkların, kaygıların, düşüncelerin bittiği ve sıhhatle, sıhhatle, bollukla, rahmetle yeni bir yılın başladığı gün olan 21 Mart’ta baharın habercisi nevruz, yurt genelinde bayram olarak kutlanıyor.

Tüm gözler terör örgütü PKK elebaşı Abdullah Öcalan’ın bildirisinin okunmasının beklendiği Diyarbakır’a çevrildi.

Diyarbakır’da DEM Parti öncülüğünde düzenlenen nevruz etkinliğinde, Merkez Bağlar ilçesinde aktifliğin yapılacağı Nevruz Parkı’nda İl Emniyet Müdürlüğü gruplarınca güvenlik tedbiri alındı. Bu kapsamda sabahın erken saatlerinden itibaren polis takımlarınca alanın etrafına güvenlik maksadıyla bariyer çekildi.

Yaklaşık 8 bin 500 polisin görevlendirildiği alana gelen Vilayet Emniyet Müdürü Fatih Kaya, kontrol noktalarında vazifeli polislerle görüştü, çalışmalarla ilgili incelemelerde bulundu, bilgi aldı. Emniyet Müdürü Kaya daha sonra helikopterle de alanda inceleme yaptı.

ÖCALAN’IN İLETİSİ OKUNMADI

Beklentilerin tersine İmralı Heyeti’ne müsaade verilmemesi üzerine Abdullah Öcalan’ın bildirisi bu yılki Nevruz’a gelmedi. Bunun yerine Öcalan’ın son fotoğrafları ve sesi sahne ekranına yansıtıldı.

DEM Parti Basın Ofisinden yapılan açıklamada, Öcalan’ın 27 Şubat’ta yaptığı davetin sahiplenildiği vurgulandı.

KİMLER KATILDI

Katılımcılar, altı noktadan polislerce üst araması yapıldıktan sonra alana giriş yaptı.

Etkinliğe, DEM Parti eş genel liderleri Tuncer Bakırhan ve Tülay Hatimoğulları, CHP Diyarbakır Milletvekili Sezgin Tanrıkulu, Diyarbakır Büyükşehir Belediye Başkanı Ayşe Serra Bucak Küçük, DBP eş genel liderleri Keskin Bayındır ve Çiğdem Kılıçgün Uçar, Saadet Partisi Vilayet Lideri Abdurrahman Ergin, DEVA Partisi Vilayet Lideri Mehmet Remzi Kaymak, Gelecek Partisi Vilayet Lideri Aydın Altaç, HDP Ağrı Milletvekili iken 11 Ocak 2018’de TBMM Genel Heyetinde yapılan oylamada “devamsızlık” gerekçesiyle milletvekilliği düşürülen Leyla Zana, DEM Partili kimi milletvekilleri ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri katıldı.

Müzik yayını ile devam eden etkinlikte katılımcılar DEM Parti Eş Genel Lideri Bakırhan ve birtakım davetlilerle halay çekti. Nevruz ateşinin yakıldığı aktiflik, konuşmalar ve sanatkarların sahne almasıyla devam etti.

BARZANİ: “ÖCALAN’IN ÖZGÜR KALMASINI UMUYORUZ”

Irak Kürt Bölgesel İdaresi’ni yöneten KDP’nin genel başkanı Mesut Barzani, “Nevruz Bayramı gününde, gururla bir ortada yaşama kültürünü ve barış iletisini vurguluyoruz. Bu bakış açısıyla, Türkiye’deki tahlil ve barış sürecini destekliyoruz. Kısa müddet içinde Abdullah Öcalan’ın özgür kalmasını umuyoruz ve barışı meselelerin tahlilinin en yanlışsız yolu olarak görüyoruz” diye belirtti.

CHP LİDERİ ÖZGÜR ÖZEL: “DEHAK’LAR KARDEŞLİĞİMİZİ BOZAMAZ”

Törende CHP Genel Başkanı Özgür Özel’in mesajını CHP Genel Lideri Özgür Özel’in bugün Amed’de yüz binlerin iştirakiyle gerçekleştirilen Newroz kutlamasında okunan bildirisini ekte bulabilirsiniz.

“Sayın Tülay Hatimoğulları, DEM Parti Eş Genel Başkanı

Sayın Tuncer Bakırhan, DEM Parti Eş Genel Başkanı

Sevgili Diyarbakırlılar, bedelli kardeşlerim,

Bir yandan zalim Dehak’larla çaba ederken, bir yandan da baharın müjdecisi Nevruz’u kutluyoruz.

Bu topraklar, farklı kültürlerin, lisanların ve inançların bir ortada kardeşçe yasadığı, dayanışmanın ve umudun yeşerdiği kadim topraklardır. Hiçbir zalim, hiçbir Dehak kardeşliğimizi bozamadı, bozamayacak!

Bizler, farklılıklarımızın harmanlanmasıyla oluşmuş̧ zenginliğin farkında olarak, kimsenin kendini dışlanmış̧ hissetmediği, herkesin eşit haklarla, barış̧ içinde yaşadığı bir ülke için çabamızı kararlılıkla sürdürüyoruz.

Demokrasiye, adalete ve özgürlüğe olan inancımızla, herkesin eşit yurttaşlık temelinde bir ortada yaşadığı bir Türkiye’yi daima birlikte inşa edeceğiz. Nevruz’un sıcaklığı, tıpkı bugün yakılan ateş̧ üzere, yüreklerimizi aydınlatsın ve geleceğe dair umutlarımızı büyütsün.

Bu his ve fikirlerle, tüm Diyarbakırlı kardeşlerimin Nevruz’unu kutluyor; bu baharın barışa, kardeşliğe ve demokrasiye vesile olmasını diliyorum.

Newroz pîroz be!”

ÖZGÜR ÖZEL’İN BAHSETTİĞİ DEHAK KİMDİR

Demirci Kave Efsanesi, İran mitolojisinde acımasız yabancı hükümdar Zahhak’a isyan eden mitolojik kahramanın hikayesi. Kıssa, Kürt mitolojisinde de yer alır.

Kürtler’de Nevruz Bayramı’nın dayandığına inandıkları Demirci Kave Efsanesi’nin birkaç farklı uyarlaması vardır. Bunlardan birimde CHP lideri Özgür Özel’in bahsettiği Dehak geniş yer kaplıyor.

Bir uyarlamaya nazaran, Demirci Kave efsanesi şöyle:

Bundan çok eski vakitler öncesinde, daha yeryüzünde kimsenin olmadığı periyotlarda Zervan isimli rabbin iki oğlu oldu. Birinin ismi Hürmüz, başkasınınki ise Ehriman.

Hürmüz, rahmet ve ışık saçan; Ehriman ise kötülük ve kıtlık saçan manasına geliyor. Bunun içi Hürmüz daima uygunun ve uygarlığın temsilcisi, Ehriman da onun aksisi oldu.

Hürmüz, dünyada kendisini temsil etmesi için Zerdüşt’ü gönderir ve yüreğini sevgi ile doldurur. Zerdüşt ise buna karşılık oğullarını ve kızlarını Hürmüz’e armağan eder. Ehriman bu durumu kıskanır ve yüzyıllar boyunca sürecek olan güzellerle savaşına başlar. Tüm güzellere, Zerdüşt’ün soyuna ve yeterliliklere Medya (Kuzeybatı İran) coğrafyasındaki ömrü çekilmez bir duruma getirir. Ehriman bazen gökten ateşler yağdırır, bazen fırtınalar koparır ve uygunluğa ve güzellere daima zulüm eder. En sonunda da içindeki nefreti ve kötülük zehrini zalim Kral Dehak’ın beynine akıtır ve onu bir bela olarak İran halkının üzerine salar.

Dehak’ın bildiği tek şey kötülük etmektir. Zalim Dehak halkının kanını emerken beynindeki zehir bir ura (tümör) dönüşür ve onu ölümcül bir hastalığın pençesine düşürür. Dehak acılar içinde kıvranarak yataklara düşer ve hastalığına bir türlü deva bulanamaz. Periyodun hekimleri acılarının dinmesi ve yarasının kapanması ve hastalığının güzelleşmesi için yaraya genç ve çocukların beyinlerinin sürülmesini önerirler. Böylelikle İran coğrafyasında aylarca hatta yıllarca süren bir katliam başlar; her gün zorla anne babalarından alınan iki gencin başı kesilip beyinleri merhem olarak Dehak’ın yarasına sürülür. Halk çaresiz ve güçsüz düşmüştür. Gençler katledilirken sıra, daha evvel bu halde 17 oğlunu kaybetmiş olan Kave ismindeki demircinin en küçük oğluna gelmiştir.

Her gün gençler Dehak’ın askerleri tarafından başları kesilmek üzere götürülürken Kave’nin aklına başkaldırı fikri gelir ve bu mevzuyu etrafında güvendiği birkaç şahsa açıklar. Demirci dükkanında demirden savaş materyalleri yapar ve bir taraftan da başkaldırı için etrafındakileri eğitir. Bu hareket yavaş yavaş yayılmaya başlar. Mart ayının 20’sini 21’ine bağlayan gece zalim Dehak’a karşı direniş başlar. O gece hükümdarın sarayı direnişçiler tarafından ele geçirilir. Birebir vakitte bu direniş Dehak’ın egemenliğindeki bütün topraklarda devam eder. Direnişçiler kendi ortalarında dağlarda ateş yakarak haberleşirler. Direniş bittiğinde Kave’nin halk hareketi Dehak’ı ve idaresini devirir. Sevinçle dağlara koşan halk bu ateşlerin etrafında oynamaya başlar.

Efsaneye nazaran Dehak’ın devrildiği gün 21 Mart tarihi olduğu için halk, 21 Mart’ı özgürlüğün, kurtuluşun ve halkların bayramı olarak kutlar. Demirci Kave; başkaldırı kahramanı, Nevruz ise direniş ve başkaldırı günü olarak tarihe geçer.

ARDAHAN

Ardahan’daki kutlamalar, valilik önünde düzenlenen yürüyüş programıyla başladı. Daha sonra Ulusal Egemenlik Parkı’nda devam eden kutlamalara katılanlar, örste demir dövüp yumurta tokuşturdu.

İl Kültür ve Turizm Müdürü Uğur Dede, yaptığı konuşmada, Nevruz’un insanlığın ortak lisanı, anlayışı, kavrayışı ve deneyimi olduğunu belirterek, “Nevruz yalnızca bir mevsimsel geçiş değil, kültürlerin tarihle buluşması, ulusların hayata insan olarak kıymet katmasıdır.” dedi.

Nevruz ateşinin yakılmasıyla devam eden kutlamalarda halk oyunları takımı şov yaptı, halk ozanları dinleti sundu. Vali Hayrettin Çiçek’in vatandaşlarla halay çekmesiyle program sona erdi.

KARS

Kars’ta Vilayet Kültür ve Turizm Müdürlüğünce tarihi kale etrafında düzenlenen aktiflikte, Kafkas Halk Oyunları ve Yenişehir Ortaokulu halk oyunları takımı şov sundu.

Vali Ziya Polat, Belediye Başkanı Ötüken Senger ve Kafkas Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Hüsnü Kapu, nevruz ateşini yaktıktan sonra örste demir dövdü. Kar yağışının da tesirli olduğu kentte, kutlamalar halayların çekilmesiyle sona erdi.

IĞDIR

Her yıl 21 Mart’ta kutlanan nevruz, “yeni yılın başlangıcı”, “baharın müjdecisi” ve “doğa bayramı” olarak Türk kültüründe değerli bir yer tutuyor.

Farklı adet ve geleneklerle kutlanan nevruzun vazgeçilmezlerinden biri ise yumurta boyama geleneği. Köylerde kazanlarda soğan kabuğu ile pişirilen ve kırmızımsı bir renk alan yumurtalar, bayram ziyaretine gelen gençlere ve çocuklara armağan ediliyor. Nevruz Bayramı’nda sokaklarda çocuklar ve gençler, toplanarak boyanan yumurtaları tokuşturup yarışıyor.

Melekli beldesinde yaşayan vatandaşlardan Asker Çevik, nevruzun baharın müjdeci olduğunu söz ederek, “Nevruzun değerli etkinliklerinden biri de çocuk bayramıdır. Bayram günü çocuklar meskenleri gezerek bayramlaşırlar, büyükler de çocuklara boyadıkları yumurtaları ve ‘7 levin’ dediğimiz çerezleri armağan ederler” dedi.

Yahya Varol ise Nevruz Bayramı’nın bilhassa çocukların sevinç bayramı olduğunu belirterek, “Bugün de soğan kabuğu ile birlikte pişirdiğimiz ve kızıla boyanan yumurtalardan, meyveden, çerezden bayram günü ellerinde torbalarıyla dolaşan ve bayramlaşan çocuklara ikram ediyoruz” diye konuştu.