Ağca’nın tetikçiliğini yaptığı Papa suikastının altından ASALA çıktı

İtalya’da enteresan gelişmeler yaşanıyor. Bunlar ortasında bir türlü çözülemeyen bir bilmece olarak Mehmet Ali Ağca’nın Papa II. Jean Paul’a silahlı saldırısı da var. Kısa bir mühlet evvel çıkan yeni bir kitapta, 1981’deki Papa suikastı ile ilgili şaşırtan bulgular ve hakikaten cüretli argümanlar sergilendi.

Gazeteci-yazar Birgül Göker Perdisa, Ezio Gavazzeni’nin kitabı ve gelişmelerle ilgili biryenicumhuriyet.com’dan Osman Çutsay’ın sorularını yanıtladı.

İşte o röportaj…

İtalyan demokrasisinde skandal gelişmeler yaşanıyor. Parlamentoda İtalyan istihbaratına gerekirse terör örgütü kurma yetkisi verilmek üzere yasal düzenleme yapılacağı duyuruldu. Tam da bu türlü bir iklimde, Papa suikastı ile ilgili yeni bir kitap çıktı. Sizce neden bu türlü bir kitap? Ezio Gavazzeni’nin bu kitabı hazırlama ve yayımlama münasebeti, eski açıklamaları tümüyle geçersizleştirebildi mi?

Birgül Göker Perdisa: İtalya’da Başbakan Giorgia Meloni’nin idaresindeki sağ partiler koalisyonu yeni bir güvenlik yasası yapmaya çalışıyor. Bu güvenlik yasası şayet onaylanıp yürürlüğe girerse, İtalya tam bir polis devletine dönüşecek. Bu kanunla, temel hak ve özgürlükler büyük ölçüde kısıtlanıyor, örneğin barışçıl toplanma hakkı tehlikeye giriyor. Yasanın bu haliyle yürürlüğe girmesi halinde sokakta, meydanlarda protesto şovları yapmak güçleşecek. Pasif direniş cezalandırılıyor, üniversitelere istihbarat gölgesi siniyor, oturum hakkı olmayan göçmenlerin sim kartı almaları yasaklanıyor, polise ve istihbaratçılara daha fazla hak ve muhafaza sağlanıyor, terörist örgütlere katılabilme ya da bu örgütleri yönlendirebilme gibi…

Aslına bakarsanız istihbarat örgütleri, bugüne dek daima “terörist örgütlerle” iç içe oldular… Bugün IŞİD’i CIA’nın kurduğu biliniyor. İtalyan güvenlik maddesiyle bu bilinen gerçeğe yasal bir kılıf geçirilmiş olacak, olur da ileriki günlerde İtalyan istihbaratının bir terörist örgütle işbirliği yaptığı ortaya çıkarsa yargılanmasının önüne geçilmeye çalışılıyor. Yasanın ismi “ddl sicurezza”… Bu yasaya karşı İtalya’da bugüne dek pek çok protesto düzenlendi, yeni protestolar da yolda.

Gavazzeni’nin Papa suikastının tarihini tekrar yazdığı “Papa Ölmeli” kitabını bu tıp tartışmaların yaşandığı bugünlerde yayımlaması farklı nitekim. O da bu kitabında istihbarat örgütlerinin ASALA üzere periyodun terörist örgütleriyle içiçeliğini yazıyor ve bilhassa de İtalyan istihbaratının palavra söyleyerek kasıtlı olarak kabahatin KGB’nin üzerine yıkılmasında değerli rol oynadığını anlatıyor.

Ne üzere savlar var?

Birgül Göker Perdisa: Gavazzeni’nin tesadüfen eline geçen periyodun istihbarat yazışmalarında Polonya asıllı Papa II. Giovanni Paolo’ya (II. Jean Paul), 1977 ila 1983 yılları ortasında Türk değil de Ermeni terör örgütü ASALA’dan vefat tehditlerinin olması dikkatini çekiyor. Zira bugüne dek İtalya’da bu türlü bir tehdidin olduğu hiç gündeme gelmemiş, kimse bilmiyor. Ezio Gavazzeni işte bu üstü örtülmüş, gizlenmiş, tarihi gerçeğin izini sürerek kitabını yazıyor. Papa suikastının ardında Ermeni terörizmi olduğunu dokümanlarıyla kanıtlıyor. Fakat böylesi bir suikast teşebbüsü, art planda CIA, Mossad, MI6, Sismi üzere istihbarat örgütleri olmadan gerçekleştirilemez. Kitap, eski açıklamaları büsbütün geçersiz kılmıyor, yalnızca puzzle’ın yanlış KGB kesimini kaldırıp yerine ASALA kesimini koyuyor. Puzzle’ı bir bütün halinde görüp tahlil etme işi de bence biz Türklerin vazifesi. Kitap Türkçeye bir an evvel çevrilmeli. Alanı mafya, terörizm ve istihbarat örgütleri olan uzmanlarca titizlikle incelenip, gerekli araştırmalar yapıldıktan sonra bu papaya suikast “puzzle”ı yine yazılmalı.

Gavazzeni, Ağca’nın rolünü nasıl veriyor? Mesela onun ASALA ve Ermeni örgütleriyle bağlarından hangi sonuçları çıkarıyor? Bu tahlillerle Papa suikastına yönelik geçmişteki bulguların, tahlillerin güçlü bir biçimde sarsılacağı izlenimi mi edindiniz?

Birgül Göker Perdisa: 1975 ila 1990 tarihleri ortasında Sovyetler Birliği’nin idaresindeki topraklardan ve başta Irak, İran, Suriye ve Lübnan olmak özere Orta Doğu’dan alınan binlerce Ermeni, Vatikan, CIA (Henry Kissinger) ve İtalyan İstihbaratının tertibiyle Roma’ya getirilerek, başta Amerika olmak üzere Kanada ve Avustralya’ya göç ettirilmektedir. ASALA Ermenilere ilişkin olduğunu ileri sürdüğü toprakların bu formda Ermenilerden boşaltılmasına karşıdır, zira Büyük Ermenistan’ı kurma peşindedir. O periyotta Marksist-Leninist ideolojiye sahip olan ASALA, Ermenilerin emperyalist olarak gördüğü bu ülkelere yerleştirilmesini istememektedir. CIA’nın Safe Heaven (Güvenli Cennet-Güvenli Liman) ismini verdiği operasyonla Roma’ya getirilen Ermeniler burada mutabakatlı 16 pansiyonda konaklattırılıp, gerekli evraklar hazırlandıktan sonra Amerika’ya uçaklarla götürülmektedir. Tüm bu operasyon da Vatikan’a yakın milletlerarası dernekler, vakıflar aracılığıyla yapılmaktadır, yani işin başında Papa vardır. İşte bu nedenle, Papa Giovanni Paolo (II. Jean Paul) Asala’nın amacındadır. İtalyan devleti, Asala’yı durdurabilmek için 1980 ila 1983 yılları ortasında Beyrut’ta Arafat’ın da iştirakiyle görüşmeler yapmıştır. İtalyan devleti ile Asala ortasında muahede lakin 1983’te sağlanabilmiş.

ASALA’nın 1975’te kurulduğu Beyrut kampında, yeniden teze nazaran, Teslim Töre aracılığıyla silahlı eğitim almış Mehmet Ali Ağca da, o sırada Ermeni terör örgütünün aradığı kiralık katil, tetikçidir. Hem Papa’dan kurtulacak, hem de kabahati Türkler’in üstüne yıkacaklardır. Gavazzeni’ye nazaran Ağca, ASALA tarafından kiralanmıştır. Ağca suikast teşebbüsünden sonra yakalanıp da emniyete götürüldüğünde, birinci sorgulamasında bunu açık açık tabir ediyor aslında. Birinci sorgusunda, “Ben bir Ermeni askeriyim, Ermeni topraklarını Türklerden kurtarmak için yaptım” diyor. O denli ki, kayıtlara birinci olarak Ermeni olarak geçiyor.

Bu tahlillerle Papa suikastına yönelik geçmişteki bulgular, tahliller güçlü bir biçimde sarsılacak, evet. Yanlışlar düzeltilecek, eksikler gedikler tamamlanacak, taşlar yerli yerine oturmaya başlayacak bence.

Bu bir Amerikan operasyonu. Türkçeye de çevrilen bir kitabında, Der Spiegel’in uzun yıllar Roma ve New York muhabirliğini yapmış olan Valeska von Roques, çok hakikat çıkarımlarda bulunmuştu: CIA içinde bir kümenin bu aksiyonu görece bağımsız bir biçimde sahnelediğine dikkat çekiyordu. Gavazzeni de bu kuşkular doğrultusunda mı hareket ediyor?

Birgül Göker Perdisa: Valeska von Roques’un kitabını okuyamadığım için bir karşılaştırma yapamayacağım. Kitabın İtalyancaya çevirisi de yok. Ezio Gavazzeni suikastın beyni olarak CIA’yı değil, ASALA’yı gösteriyor. Kitabında yer verdiği ispatlar ve resmi evraklar ışığında Ermeni terör örgütünün Ağca’ya tetiği çektirdiği ortaya çıkıyor.

Tabii art planda bilhassa de Batılı istihbarat örgütleri daima var, istihbarat örgütleri olmadan bu türlü bir suikast teşebbüsünü organize etmek mümkün değil. Bu görüşümü tekrar kitaptan bir alıntıyla açıklamak isterim. Gavazzeni kitapta suikast teşebbüsünden yaklaşık iki ay evvel Ağca’nın Belgrat’a geldiğini yazıyor. Gavazzeni araştırmasını yaparken ulaştığı kaynaklarda, Ağca’nın anlatımlarında ya da yazdıklarında bu bilginin katiyetle verilmemiş olduğunu yazıyor. Fakat İtalyan İstihbarat kaynaklarında bu bilgi var. Zira Belgrat’taki İtalyan elçiliğine Ağca İtalya’ya girebilmek için vize başvurusu yapıyor. Fakat elçilik “Ağca’nın Beyrut’taki Filistin kamplarında eğitilmiş olduğu” bilgisine sahip, bu yüzden vizeyi reddetme niyetindedir, yeniden de Roma’ya danışır. Roma’dan da elçiliğe “Ağca’nın Mossad tarafından kullanıldığı” bilgisi geçirilerek katiyetle vize verilmemesi söylenir. Özetle, istihbarat örgütleri Ağca’nın kim olduğunu suikast teşebbüsünden çok evvel bilmektedirler aslında.

O periyotta batılı istihbarat örgütleri Sovyetler idaresindeki Katolik ülke Polonya’dan gelen bir Papa’yı komünist Sovyetler Birliği’ni yıkma araçlarından biri olarak kullanmışlardır. Sovyetler Birliği’nde Batı tipi “açılımın” birinci olarak Lech Walesa liderliğinde Polonya’da başlamış olması tesadüf değildir. Burada Papa Giovanni Paolo’nun rolü büyüktür.

Gavazzeni, ülkücü bozkurt Ağca’nın, o periyotta “Marksist-Leninist ideolojiyi savunan” ASALA ile iş birliğini nasıl açıklıyor?

Birgül Göker Perdisa: Gavazzeni, Ağca için ideolojinin değerli olmadığını, değerli olanın para için yapılan aksiyon olduğunu Ağca’nın kendi kelamlarıyla veriyor. Ağca’nın suikasttan birkaç gün evvel, Roma’da bir kafede ASALA’dan biriyle görüştüğü İtalyan istihbarat kayıtlarında var. Bir başka değerli ispat ise, Ağca’nın Roma’da Ermenilerin göç için konakladıkları pansiyonlardan birinde kalmış olduğu gerçeği. Kitapta yer verilen ve Ağca’nın temaslı olduğu başka ülkücü isimlerden birkaçı Oral Çelik, Abdullah Çatlı, Aydın Telli, Yalçın Özbey…

Paris, Avrupa’da Ermeni topluluğunun en güçlü olduğu kent. Burada, bir mühlet sonra PKK tarafından da kullanılacak olan, ASALA’nın ofisleri de var. Abdullah Çatlı’nın da konutu Paris’te. Bu kitapta ismi geçen davacıların yolu daima Paris’e düşüyor. Oral Çelik bir müddet Çatlı’nın buradaki meskeninde saklanıyor. Gavazzeni, “Ermenilerin Paris’te davacıların olduğundan haberdar olmaması mümkün değil,” diyor. Lakin rastgele bir yansıda bulunmuyorlar, bunun nedenini de şöyle açıklıyor: “Bunların ülkücülükleri uydurma,” diyor, “gerçek ülkücü değiller, kirli işlerini rahatlıkla yapmak için kullandıkları bir kamuflaj, maske”… Aslında silah kaçakçılığı ve uyuşturucu ticareti yapan bir mafya bu.

O yıllarda dünyanın en güçlü mafyası Ermeni mafyası, başkanları de Henry Aslanyan. Onlar da silah ve uyuşturucu ticareti yapıyorlar ve ülkücü geçinen bu mafya ile işbirliği içindeler. Düşünün ki bu Ermeni mafyası, silah alması için ASALA’ya para da aktarıyor.

Gavazzeni’ye nazaran, Malatyalı Ağca’nın akıl hocası olan bir öbür Malatyalı ve Türkiye Komünist Emek Partisi (TKEP) kurucularından Teslim Töre de Orta Doğu’da silah kaçakçılığı yapıyor. Töre, Ağca’yı ASALA’nın kurulduğu Beyrut ve Suriye’ye götürüp, silahlı gerilla eğitimi almasını sağlayan kişi. Savlar bu istikamette.

Gavazzeni, özetle, ideolojilerin bu bireylerce kirli işlerini daha kolay yapmak için kullandıkları bir kılıf olduğunu ileri sürüyor.

Gavazzeni kitapta doküman de veriyor mu?

Birgül Göker Perdisa: Müellif kitapta devlet arşivlerinden almış olduğu pek çok belgeyi veriyor. Söyleşilere de yer veriyor. Eski bir ASALA teröristiyle konuşmuş. En değerlisi de papa suikastını araştıran ve Ağca ile tekraren konuşmuş devrin hakimi Ilario Martella ile de mülakatı var. Martella mülakatında İtalyan istihbaratının kendisine papanın ASALA tarafından tehdit edildiği bilgisini vermedikleri, tersine araştırmanın tarafını daima KGB’ye çevirdiklerini söylüyor.

Kitapta Abdi İpekçi cinayeti de mevzu ediliyor mu?

Birgül Göker Perdisa: Evet, Gavazzeni, İpekçi cinayetine de yer veriyor. Müellif, bu cinayetin diğeri tarafından işlenmiş olduğunu savunuyor. Kendisine yönelik hiçbir kesin delil olmadığı halde Ağca’nın bu cinayeti para için üstlenmiş olduğunu yazıyor. Cinayetten evvel birileri Ağca’nın hesabına yaklaşık 400 bin lira para yatırdı, lakin bu paranın bir kısmı daha cinayet işlenmeden geri çekildi. “Hiçbir biçimde bu parayı kim ya da kimlerin yatırıp geri çektiği açığa kavuşturulmadı,” diyor. Gavazzeni, İpekçi cinayetinde Ağca’nın tetikçi olmadığını düşünüyor.