Anayasa Mahkemesinden ‘bireysel emeklilik’ kararı
Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanan karara nazaran, Anayasa Mahkemesi (AYM), 7319 sayılı Sigortacılık ile Başka Birtakım Alanlara Ait Kanunlarda ve Bir Kanun Kararında Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’da yer alan ferdi emeklilikle ilgili kimi düzenlemelerin iptali istemini karara bağladı.
AYM’nin kararında, mevcut bulunan emeklilik taahhüt planları kapsamındaki yurt içi ya da yurt dışındaki birikimler ve taahhütlere ait fiyatları kısmen yahut büsbütün ferdi emeklilik sistemine aktaran üyelerin sistemde kazanacakları mühlete, emeklilik hakkı kazanacağı yaşa ait temel ile yolların Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından belirleneceğinin karara bağlandığı belirtildi.
İptal isteminde ise ferdi emeklilik sisteminin toplumsal güvenlik sisteminin bir kesimi olduğu, şahısların ferdi emeklilik kapsamında transferleri sonrası sistemde emeklilik hakkı kazanacağı yaşa ait adap ve temelleri düzenleme yetkisinin yönetime verilmesinin Anayasa’ya alışılmamış olduğu, bu taraftaki düzenlemelerin kanunla yapılması gerektiği tabir edildi.
İptal isteminde ise kişisel emeklilik sisteminin toplumsal güvenlik sisteminin bir modülü olduğu, bu nedenle toplumsal güvenlik hakkı kapsamında kaldığı belirtilerek, “dava konusu kurallarla transfer ile transfer sonrası kazanılacak mühlete ve üyelerden toplumsal güvenlik sistemi ve tabi olduğu vakıf senedi kapsamında emeklilik hakkı kazanmış olanların transfer sonrası sistemde emeklilik hakkı kazanacağı yaşa ait yol ve asılları düzenleme yetkisinin yönetime verildiği” aktarıldı.
Sosyal güvenlik hakkına ait düzenlemelerin kanunla yapılması gerektiğine işaret edilen kararda, kelam konusu düzenlemenin Anayasa’ya ters olduğu ileri sürüldü.
Başvuruyu görüşen Yüksek Mahkeme, anılan düzenlemenin iptaline karar verdi.
KARARIN GEREKÇESİNDEN
AYM’nin kararında iptali istenen düzenlemede çalıştığı yahut üyesi olduğu kişi yahut kurumlarla emeklilik taahhüt mukavelesi yapan bireylerin bu mukavelelerin ferdî emeklilik sitemine transferi sonrasında emeklilik hakkını kazanabilmesi için gereken yaş ve mühlet koşullarının Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunca belirlenmesine imkan tanındığı vurgulanarak, “Bu suretle emeklilik hakkının doğumu için sağlanması gereken ve kontratta belirlenen kaidelere müdahale edilmiştir. Bu prestijle kuralların Anayasa’nın 48. unsurunda teminat altına alınan kontrat özgürlüğünü sonlandırdığı değerlendirilmiştir” sözlerine yer verildi.
Belirtilen yasal düzenlemeyle idari kuruma “doğrudan düzenleme yetkisi verildiği”, bunun “bireylerin emeklilik hakkını elde edebilme kaidelerinin yönetim tarafından her vakit değiştirilebilir nitelikteki düzenlemelerle belirlenebilecek” hale getirildiği aktarılan kararda, şunlara yer verildi:
“Dolayısıyla emeklilik hakkını kazanma kaideleri konusunda temel çerçeve ve unsurların kanunda belirlenmediği, yönetime geniş bir takdir yetkisinin tanındığı anlaşılmıştır. Bu prestijle kontratın içeriğine yönelik sınırlama öngören kuralların yasallık kaidesini sağlamadığı sonucuna varılmıştır. Anayasa Mahkemesi açıklanan münasebetlerle kuralların Anayasa’ya ters olduğuna ve iptaline karar vermiştir.”
