Dünkü seçimlerin analizi: 1949 haritasıyla neredeyse aynı… Yeniden Doğu-Batı Almanyası… AfD ve Sol Parti nasıl yükseldi

Almanya’nın mevcut sağ ve sol statükosunun korktuğu başına geldi. “Aşırı sağ, ırkçı” diye kötülenen milliyetçi AfD, doğu eyaletlerinin neredeyse hepsini aldı. Ülkenin batısındaki eyaletlerde birincilikse muhafazakar sağcıların oldu. Ortaya tekrar batı-doğu bölünme haritası çıktı.

AfD’NİN YÜKSELDİĞİ YERLER

Dün yapılan seçimlerde hiçbir parti tek başına iktidara gelemese de sandığın kazanları ve kaybedenleri net. Kazananlarda öne çıkan AfD… oylarını, geçen seçime nazaran ikiye katladı. Ülke genelinde yüzde 20’yi aştı. Doğu Almanya’daki beş eyalette (Saksonya, Thüringen, Brandenburg, Saksonya-Anhalt ve Mecklenburg-Vorpommern) birinci parti pozisyonuna yükseldi. Bu bölgelerde AfD’nin oy oranları %30’un üzerine çıktı. Yeniden ülkenin doğusundaki başşehir Berlin’de, Marzahn-Hellersdorf semtlerinde %29,5 oy aldı. AfD, birinci sefer Batı Almanya’daki iki seçim bölgesinde de çoğunluğu elde etti.

dunku secimlerin analizi 1949 haritasiyla neredeyse ayni yeniden dogu bati almanyasi afd ve sol parti M5PXi6A2

DOĞU’DA OY PATLAMASININ NEDENLERİ

AfD’nin takviye aldığı kesitler, daha fazla Doğu Almanya’nın ekonomik ve toplumsal dönüşüm sürecinde kendini mağdur hisseden, bilhassa kırsaldaki düşük gelirli ve daha yaşlı kısımlar. Burada yaşayanalar, mevcut siyasetlerin, meselelerine tahlil getirmediğini, kendilerinin ana akım partiler tarafından temsil edilmediğini düşünerek sistem dışına çıktı. CDU’nun Doğu Almanya’daki klasik oy tabanından AfD’ye değerli ölçüde oy kayması oldu.

Almanya uzun bir müddettir ekonomik sorunlarına deva bulmakta zorlanıyordu. Neoliberal tertibin yarattığı krizler, Ukrayna-enerji krizinin yarattığı enflasyon en çok da doğudaki kırsal işçileri vurdu. Buradaki bölümlerde gelir seviyesi düştü.

DOĞUYU SARSAN YAPISAL VE EKONOMİK SORUNLAR

Doğu Almanya ayrıyeten birleşme sürecinden beri devam eden yapısal dönüşüm ve ekonomik problemlerini aşamadı. Bütünleşmeden sonra, burada ortaya çıkan yabancılaşma, kimlik ve aidiyet sıkıntılarına tahlil bulunamadı. Bunun üstüne 2015 sonrasında baş gösteren göçmen sıkıntısı eklendi. Göçmenlerin iktisada olan artı yüklerinin faturasını, gelir düzeyi düşen işçiler, sabit gelirliler daha çok ödemek zorunda kaldı. İşsizliğin de artışıyla birlikte bu durum, göçmenlere olan öfkeyi perçinledi. AfD’yi düşünen seçmelere yapılan anketlerde, kendilerini artık inançta hissetmediklerini belirttiler. Alman milliyetçiliği bu tabanda yükseldi. AfD’nin göçmen aykırısı milliyetçi telaffuzları de huzursuzluğu artan doğu bölgelerinde önemli bir karşılık buldu.

OKU: ABD'de dış yardımlar durduruldu

HRİSTİYAN BİRLİK BATI’DA KAZANDI

Yüzde 28,5’le seçimin birinci partisi olarak zafer ilan eden Hristiyan Birlik partileri (CDU/CSU) oylarını yüzde 4,32 oranında artırdı. Hükümeti kurma vazifesi alacak Hristiyan Birlik’in oy tahlili ise şöyle…

CDU, Almanya’nın batısında ve güneybatısında, bilhassa Kuzey Ren-Vestfalya, Baden-Württemberg ve Rheinland-Pfalz üzere eyaletlerde başarılı oldu. CSU ise Bavyera eyaletinde klâsik üstünlüğünü korudu.

Batı Almanya’da sanayi ve hizmet kesimleri çok daha güçlü, yerleşik yapıda. CDU/CSU’nun seçim zaferi, batı ve güneybatı Almanya’da orta-üst sınıf seçmenlerin takviyesiyle mümkün oldu. Bu seçmenler, partinin istikrar, klasik bedeller ve sermaye yanlısı siyasetlerini benimsiyor.

Geleneksel olarak SPD’nin güçlü olduğu Ruhr Havzası ve Hamburg üzere bölgelerde CDU’nu öne geçti.

ORTAYA ÇIKAN HARİTA 1949’DAKİNE BENZİYOR
AfD’nin birinci olduğu doğu eyaletlerine ve Hristiyan Birlik’in kazandığı doğu eyaletlerine bakıldığında, ikiye bölünme çok net ortaya çıkıyor. Bu türlü bir bölünme Almanya’nın II. Dünya Savaşı’nın akabinde Batı Almanya ve Doğu Almanya olarak bölünmesine benziyor.

II. Dünya Savaşı’ndan sonra Almanya, Müttefikler tarafından dört işgal bölgesine ayrıldı (ABD, İngiltere, Fransa, SSCB). 1949’da Batı Almanya’nın kurulmasının ardından, Sovyetler Birliği denetimindeki bölgeden bağımsız bir devlet oluşturuldu. 7 Ekim 1949’da Sovyet işgal bölgesinde Alman Demokratik Cumhuriyeti (DDR – Doğu Almanya) kuruldu. Sosyalist devlet olarak şekillendi, Sovyetler Birliği ile yakın bağlar içinde oldu. Başşehri Doğu Berlin oldu, lakin Batı Berlin Batı Almanya’nın denetiminde kaldı.

dunku secimlerin analizi 1949 haritasiyla neredeyse ayni yeniden dogu bati almanyasi afd ve sol parti VskbybKM

SOL PARTİ’NİN YÜKSELİŞİ

Almanya seçiminde merkez sol, sosyal demokrat parti SPD büyük bir hezimete uğradı. Bunun karşısında Sol Parti (Die Linke) oy oranını artırarak %8,8 düzeyine ulaştı ve mecliste 64 sandalye kazandı.

NERELERDE KAZANDI

Berlin: Sol Parti, bilhassa Berlin’de kıymetli bir muvaffakiyet elde etti. Başşehrin doğu bölgelerinde güçlü olan parti, burada birinci parti pozisyonuna yükseldi ve buradan milletvekilliği kazandı.

OKU: Öcalan'a 'ev hapsi' ve af tartışmaları... Erdoğan noktayı koydu... Talimatı verdi

Doğu Almanya: Berlin dışında, Doğu Almanya’nın öteki bölgelerinde de Sol Parti’nin oylarında artış gözlendi. Bilhassa Brandenburg, Saksonya ve Thüringen gibi eyaletlerde parti, seçmen takviyesini artırdı.

SOLA YÖNELEN SEÇMEN KESİMLERİ

Genç Seçmenler: 18-24 yaş aralığındaki genç seçmenler ortasında Sol Parti’ye olan dayanak besbelli bir biçimde arttı. Bunların için de sol liberal görüşteki gençlerin değerli bir yükü var.
Şehirli ve Eğitimli Bölümler: Bilhassa büyük kentlerde yaşayan, yüksek eğitim düzeyine sahip seçmenler ortasında Sol Parti’ye olan ilgi arttı. Bu kesitler, toplumsal adalet ve eşitlik üzere mevzularda partinin siyasetlerini sahiplendi.
Sosyal Medya Kullanıcıları: Sol Parti’nin toplumsal medya platformlarında yaptığı tesirli kampanyalar, dijital dünyada etkin olan seçmenlerin dikkatini çekti ve bu sayede parti, genç ve teknolojiye yatkın bölümlerin takviyesini kazandı.

SOSYAL DEMOKRATLARIN VE YEŞİLLERİN DÜŞÜŞÜ

Sosyal Demokrat Parti (SPD) ve Yeşiller Partisi, dünkü seçimin kaybedenleri oldu. Besbelli oranda oy kayıpları yaşadı. SPD, %16,4’ya düşerek tarihindeki en düşük düzeylerden birine geriledi. Yeşiller ise %11,6 oy oranıyla evvelki seçimlere nazaran yüzde 3 kayıp yaşadı. Bilhassa AfD’nin doğudaki yükselişi, bu partilerin oy oranlarını olumsuz etkiledi.

Hamburg: SPD, klasik olarak güçlü olduğu Hamburg’da ağır bir mağlubiyet aldı. Bu bölgede CDU oylarını artırırken, SPD’nin oy oranı besbelli formda düştü.
Doğu Almanya: AfD’nin birinci parti pozisyonuna yükseldiği, Saksonya, Thüringen, Brandenburg, Saksonya-Anhalt ve Mecklenburg-Vorpommern bölgelerinde SPD ve Yeşiller’in oylarında önemli düşüşler yaşandı. Ayrıyeten kendilerini dezavantajlı olarak gören kesitlerden Sol Parti’ye bir oy kayması yaşandı.
Batı Almanya: SPD ve Yeşiller’in Batı Almanya’daki birtakım kalelerinde de oy kayıpları yaşadı.

Özellikle ekonomik krizle birlikte fakirleşen kısımların, personellerin ve işsizlerin SPD’den uzaklaştığı ortaya çıktı. SPD’nin ekonomik eşitsizlik ve toplumsal adalet hususlarında siyasetlerinin yetersiz bulunması, bilhassa genç seçmenlerin Sol Parti’ye yönelmesine neden oldu.

OKU: İmralı heyetinden Öcalan açıklaması

Osman Erbil