En az 1.897 işçi iş öldü… ‘Kaza değil cinayet’
Her gün en az 5 personel, iş cinayeti nedeniyle ömrünü yitirmeye devam ediyor. 2024 yılında en az 1897 emekçi hayatını kaybetti. İşçilerin aleyhine çıkarılan yasalar, denetimsizlik, alınmayan tedbirler, baskı ve teminatsız çalışma şartları… 2024 yılında en az 1897 emekçi yani her gün en az 5 personel, iş cinayetlerinde hayatını kaybetti.
AKP hükümetinin “Emekliler Yılı” ilan ettiği 2024’te 65 yaş ve üzeri en az 96 emekçi hayatını kaybederken, bilhassa MESEM’de gördüğümüz üzere şahsen devlet siyasetleriyle kitleselleştirilen çocuk personellik nedeniyle de 71 çocuk hayatını yitirdi.
2024’TE EN AZ 1897 EMEKÇİ HAYATINI KAYBETTİ
İşçi Sıhhati ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG Meclisi), 2024 yılına dair iş cinayeti datalarını açıkladı.
Yüzde 70’i ulusal basından; yüzde 30’u ise personellerin mesai arkadaşları, aileleri, iş güvenliği uzmanları, işyeri tabipleri, sendikalar ve lokal basından öğrenilen bilgilere dayanarak tespit edilen datalara nazaran, 2024 yılının Nisan ayında her gün en az 5 iş cinayeti yaşandı.
İSİG Meclisi, Ocak’ta 164, Şubat’ta 152, Mart’ta 125, Nisan’da 165, Mayıs’da 141, Haziran’da 139, Temmuz’da 149, Ağustos’ta 192, Eylül’de 161, Ekim’de 168, Kasım’da 173 ve Aralık’ta 168 olmak üzere 12 ayda en az 1897 çalışanın, iş cinayeti nedeniyle ömrünü yitirdiğini açıkladı.
KURALSIZLIK ÖLDÜRDÜ
2024 yılında iş cinayetleri, uzun çalışma saatleri, ağır çalışma, sigortasız çalışma ve her türlü kuralsızlığın hâkim olduğu ve sendikal örgütlenmenin zayıf olduğu muhakkak meslek kümelerinde ağırlaştı.
Geçtiğimiz yıl en fazla iş cinayeti sırasıyla inşaat, tarım ve nakliyecilik işkollarında meydana geldi. Bu üçişkolunda yaşanan cinayetler, 2024 yılında meydana gelen toplam iş cinayetlerinin yüzde 54’ünü oluşturdu.
İş cinayetlerinin işkollarına nazaran dağılımı şöyle:
İnşaat, yol işkolunda 482 personel; tarım, orman işkolunda 326 işçi (151 emekçi, 175 çiftçi); nakliyecilik işkolunda 234 personel; konaklama, cümbüş işkolunda 123 personel; metal işkolunda 103 emekçi; ticaret, ofis, eğitim, sinema işkolunda 99 emekçi; belediye, genel İşler işkolunda 86 personel; madencilik işkolunda 75 personel; besin, şeker işkolunda 43 personel; güç işkolunda 43 personel; gemi, tersane, deniz, liman işkolunda 41 emekçi; sıhhat, toplumsal hizmetler işkolunda 32 emekçi; savunma, güvenlik işkolunda 32 personel; savunma, güvenlik işkolunda 32 emekçi; petro-kimya, lastik işkolunda 28 personel; ağaç, kâğıt işkolunda 27 emekçi; çimento, toprak, cam işkolunda 27 emekçi; dokuma, deri işkolunda 24 personel; basın, gazetecilik işkolunda 2 emekçi; irtibat işkolunda 2 personel; banka, finans, sigorta işkolunda 1 personel ve işkolu belirlenemeyen 67 personel.
İŞÇİLER EN ÇOK SERVİS KAZALARINDA ÖLDÜ
2024 yılında iş cinayetlerinin bir numaralı nedeniyse trafik, servis kazalarıydı.
Söz konusu ölümlerin “trafik kazası” olarak görüldüğüne işaret edilen İSİG Meclisi’nin raporunda şöyle denildi:
“Ancak bu vefatlar iş cinayeti olarak değil trafik kazası olarak görülüyor. Meğer tır, kamyon, otobüs, servis minibüsü, taksi sürücüleri, moto kuryeler uzun çalışma saatlerinde ve neredeyse dönüşümsüz çalışmaktalar. Öbür yandan araçların kâfi bakımı yapılmıyor ve eski araçlar kullanılıyor, yol aydınlatması yahut düzenlemelerinde meseleler var, iş yetiştirme baskısı gayreti vb. Sürücü vefatları bir iş cinayetidir, tekrar servislerde birçok personel iş cinayetlerinde hayatını kaybetmektedir.”
İş cinayetlerinin nedenlerine nazaran dağılımı şöyle:
Trafik, servis kazası nedeniyle 387 emekçi; ezilme, göçük nedeniyle 334 personel; yüksekten düşme nedeniyle 321 personel; kalp krizi, beyin kanaması nedeniyle 238 personel; zehirlenme, boğulma nedeniyle 103 emekçi; elektrik çarpması nedeniyle 99 emekçi; şiddet nedeniyle 90 personel; intihar nedeniyle 78 personel; patlama, yanma nedeniyle 74 personel; obje çarpması, düşmesi nedeniyle 40 emekçi; kesilme, kopma nedeniyle 12 emekçi ve öbür nedenlerden ötürü 121 emekçi.
EN AZ 71 ÇOCUK İŞİ ÖMRÜNÜ YİTİRDİ
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçen yılın birinci kabine toplantısının akabinde yaptığı açıklamada, 2024’ün “Emekliler Yılı” ilan edildiğini duyurdu. Lakin emekli maaşlarının açlık sonunun altında kalması, emeklilik çağında çalışmak zorunda kalanların sayısını artırdı. Emeklilik hakkını kazanamayan ya da emeklilik hakkını kazandığı halde geçinemediği için inşaatlarda çalışan, tarlalarda çift süren, sokaklarda atık toplayan emekçiler düşerek, zehirlenerek, trafik kazasında hayatlarını kaybediyor. Geçtiğimiz yıl 50 yaş ve üstü en az 558 emekçi, iş cinayetlerinde hayatını yitirdi.
Öte yandan AKP periyodunda hayata geçirilen tarım, sanayi, eğitim ve toplumsal siyasetleri da gençlerin geleceğini ellerinden aldı ve sermaye için ucuz işgücü haline getirdi. “18-29 yaş grubuna” giren en az 395 genç emekçi geçen sene hayatını kaybetti.
Ayrıca 2024’te 18 yaşını doldurmamış en az 71 çocuk emekçi de iş cinayetlerinde ömrünü yitirdi. Çocuk emekçi vefatlarında her ne kadar hala tarım dalı birinci sırada yer alsa da sanayi ve inşaatlarda ölen çocuk emekçi sayısı giderek artıyor. Çocuk emekçi ölümlerinin kentlere kaymasının birtakım nedenleri de bulunuyor. Çünkü kırsal yoksulluk bitmediği üzere derinleşerek devam ediyor, lakin kentsel yoksulluğun derinleşmesi, bilhassa MESEM’de gördüğümüz üzere şahsen devlet siyasetleriyle kitleselleştirilen çocuk personellik ve tüm Anadolu kentlerinde ağırlaşan Organize Sanayi Bölgesi (OSB) gerçekliği artık çocuk personel vefatlarını kent merkezlerine ve çeperlerine taşımış durumda.
2024 yılında iş cinayetlerinin yaş kümelerine nazaran dağılımı şöyle:
14 yaş ve altı 22 çocuk personel, 15-17 yaş ortası 49 çocuk/genç personel, 18-29 yaş ortası 395 emekçi, 30-49 yaş ortası 793 emekçi, 50-64 yaş ortası 462 personel, 65 yaş ve üstü 96 personel, yaşını bilinmeyen 80 emekçi.
