İhracatçı kadın girişimciler için yeşil pasaport çağrısı
Uluslararası Endüstrici İş Bayanları Derneği (USİKAD), bayanların iş dünyasındaki yerini güçlendirmek ve sanayi ve ticarette daha faal roller üstlenmelerini sağlamak hedefiyle kıymetli adımlar atmaya devam ediyor. Türkiye’nin yetenekli bayan insan gücünü öncelikli kesimlerde destekleyerek, bilgi, deneyim ve eğitim imkanlarını artırma maksadıyla 2023 yılında USİKAD’ı kurduklarını belirten USİKAD Başkanı Müge Öz, misyonlarını da ‘kadın önderlerin sayısını, tesirini ve prestijini artırırken, aile kurumunun en küçük yapıtaşı olan bireylerin toplumsal, ekonomik ve çevresel şuurunun geliştirilmesine katkıda bulunmak’ olarak belirlediklerini söz etti. Öz, bayanın ailedeki gücü ile iş dünyasındaki muvaffakiyetini bütünleştirerek, toplumda adil, eşit ve sürdürülebilir bir gelecek için sağlam temeller attıklarını vurguladı.
USİKAD’ın kuruluş hedefinden bugüne kadar yaptıklarına, gelecek planlarından bayan girişimcilerin ekonomik büyümeye katkılarına kadar pek çok konuyu değerlendiren USİKAD Başkanı Müge Öz, sadece bayanların ön planda olmasını değil, bayan ve erkeğin eşit formda iş hayatında yer almasını savunduklarını belirtti. Öz, “Biz burada bayan ve erkeğin bir ortada hareket ettiği ve hakların adaletli halde dağıtıldığı bir sistemin, aile bütünlüğünü koruyarak topluma daha büyük bir katkı sağlayacağına inanıyoruz” dedi.
‘KADIN GİRİŞİMCİLERİ ENDÜSTRİYE YÖNELTMEMİZ LAZIM’
Dünya genelinde bayanların iş gücüne iştirak oranı yaklaşık yüzde 48 civarındayken, Türkiye’de bu oranın yüzde 34 düzeyinde olduğunu belirten Öz, bu oranın bayanların potansiyellerinin tam manasıyla ortaya çıkabilmesi için desteklenmesi gereken kritik bir alanı işaret ettiğini kaydetti. Memleketler arası araştırmaların bayanların idare kademelerinde yer almasının şirketlere getirdiği olumlu katkıları ortaya koyduğunu tabir eden Öz, şunları söyledi:
“Türkiye’de bayanların hizmet başta olmak üzere birtakım dallarda çok ağırlaştığını görüyoruz. Bizim öbür dallarda de farkımızı ortaya koymamız ve bilhassa endüstriye yönelmemiz gerekiyor. Bayanlarımız her dalda olduğu üzere endüstride de olmalı. Birtakım alanlarda kooperatifsel çalışmalar yapan bayanları görüyoruz ve bu gayretlerin endüstrileşme yoluna girmesini çok önemsediğimizi belirtmek istiyorum. Küçük de olsa paydaşlık kültürünü işleterek küçük endüstrilerin kurulması taraftarıyız. Endüstrinin farklı farklı tarafları var. Örneğin mantı üreten bir kişinin evvel bunun paketlemesini yapıp akabinde endüstriye dönüştürmesi ve ihracatını yapabilmesi gelişim ve farkındalık açısından son derece değerli. Biz de bu yolda tüm kurumlarla iş birliği içerisinde üreten bayanlarımızın önünü açmak için her türlü çalışmayı yapacağız. Bayan girişimcilerin birbirleri ile dayanışmasını en üst düzeye çıkaracak projeler açıklayacağız. Ticari diplomasiyi kullanarak değerli bir ihracat potansiyeli yaratmak istiyoruz.”
YENİ PROJELER GELİYOR
USİKAD olarak geliştirdikleri projelerden de bahseden Öz, bilhassa niş alanlardaki yatırımlara büyük ehemmiyet verdiklerini kaydetti. Öz, “Örneğin ipek böcekçiliğinin yıllar içerisinde yok oluşuyla ilgili bir alarm var bu hususta memleketler arası bir projeye başladık. Bayan teşebbüsçüler başta olmak üzere bu hususlarda üretim yapanları desteklemek istiyoruz. Niş alanlarda fark yaratarak ‘Made in Türkiye’ algısına dayanak olacağız. Yok olmaya yüz tutmuş ulusal kıymetlerimize ve yerli üretimimize memleketler arası bir akreditasyon almaya ve bir girişimcilik ekosistemi oluşturmaya çalışıyoruz. İkinci projemiz ise bayan OSB projesi. Büsbütün bayan girişimcilerden oluşan bir OSB kurmayı planlıyoruz. Burada ekonomik, toplumsal, verimlilik ve çevresel şartlar tüm yanlarıyla gözetilerek bayanın iş hayatındaki bütün süreci için planlama yapılacak. Bayanın ailedeki, iş hayatındaki ve eş olarak idare heyetindeki rolleri de dahil bir ekosistem kurulması planlanıyor. İçerisinde OSB Akademisi, özel bir eğitim merkezi ve kuluçka merkezi olacak.” dedi. Kendilerini birçok bayan derneğinden farklılaştıran en kıymetli ögelerden birinin içerisinde ekonomik, toplumsal ve yönetimsel alanda isim yapmış kıymetli kişilerden oluşan İstişare Kurulu olduğunu söyleyen Öz, bayan teşebbüsçüler için en doğru kararların İstişare Kurulu ile masaya yatırılarak alındığını vurguladı.
TEŞVİK VE DESTEKLER
Kadınların sanayi ve teknolojide daha fazla yer alabilmesi için özel dayanakların koşul olduğunu belirten Müge Öz, şöyle devam etti:
“Kadın teşebbüsçüler yalnızca klâsik alanlarda değil, sanayi, teknoloji ve tarım üzere alanlarda da şu anda etkin rol oynuyorlar. Son periyotta bilhassa bayan girişimciliğe endüstride, tarımda ve teknolojide önemli manada teşvikler, dayanaklar ve hibeler var. Bizler işin içinde olduğumuz için bu teşvik ve dayanakları biliyoruz ancak birçok yerde bayan girişimcilerin bunlara ulaşamadığını görüyoruz. En kıymetli hedeflerimizden birisi de tüm bayanların bu dayanaklardan haberdar edilmelerini sağlamak ve onlara yol göstermek. Alacağınız teşviklerin neler olduğunu bilmeniz gerekiyor. Danışman hocalarımız bize daima bu mevzuda bilgi aktarabiliyorlar ve biz de bu bilgiyi arkadaşlarımıza aktarmak istiyoruz.”
YEŞİL PASAPORT ÇAĞRISI
Kadınları ihracata teşvik etmek için ihracat yapan firmalara tanınan yeşil pasaport hakkının bayan girişimcilere ve ihracatçılara daha kolay sağlanması gerektiğini vurgulayan Müge Öz,
“İhracata birinci sefer girmiş bir bayan girişimciye, belli sayıların üstüne çıktıktan sonra yeşil pasaportta kolaylık sağlanması için talepte bulunacağız. Bir ödüllendirme düzeneği ortaya koymamız gerekiyor. Yalnızca yeşil pasaport değil, teşebbüsçü bayanlara dayanak olmak ve önünü açmak için ayrıcalıklar tanınmalı ve öncelik verilmeli. Mesela bir şirkete yeşil pasaport konusunda kolaylık sağlanıyorsa burada en değerli kriterlerden bir tanesi bayan istihdamı olmalı. Bayan teşebbüsçü bir yerlerde bir şeyler yapmaya çalışıyor, ihracat yapmaya çalışıyor, kaidelerini farklı formda zorluyorsa bu bayana kolaylık sağlanmalı. Bayan ihracatçıların yeşil pasaporta daha kolay erişimini sağlamak için Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) ihracat sayılarının farklı bir gözle tekrar gözden geçirilmesi lazım. Bayan girişimcilerin fuarlara iştiraki desteklenmeli, teşvikler verilmeli. Bir şirkete kolaylık sağlanıyorsa bunlardan birinci en kıymetli kriterlerden bir tanesi bayan istihdamı olmalı. Bayan teşebbüsçü bir yerlerde bir şeyler yapmaya çalışıyor, ihracat yapmaya çalışıyor kurallarını farklı biçimde zorluyorsa bu bayana finansal başta olmak üzere kolaylıklar sağlanmalı. Bu adım, bayan ihracatçıların global pazarlara erişimlerini kolaylaştıracak ve işlerini daha süratli geliştirmelerine imkan tanıyacak.” dedi.
‘CAM TAVANLARIN KIRILMASINI İSTİYORUZ’
USİKAD olarak bayan girişimciliği konusunda birçok sivil toplum kuruluşunun en kıymetli partnerleri olduklarını ve tüm kurumlarla irtibatta olduklarını lisana getiren Öz, “USİKAD’da teşebbüsçü bayanlarımıza umut olmayı, yaptığı işte daha istekli olması için yol göstermeyi ve işlerini kolaylaştırmak için her alanda takviye olmayı amaçlıyoruz. Bayanların kendi cam tavanlarını kırmasına yardım etmek en temel misyonlarımızdan biri.” dedi.
Türkiye iktisadının en değerli sıkıntılarından birisinin markalaşma olduğuna işaret eden Öz, markalaşmanın tıpkı vakitte ‘Made in Türkiye’ algısını büyüten en değerli öge olduğunu kaydetti. USİKAD olarak marka kimliği oluşturmak, markayı sürdürülebilir kılmak ve güçlü marka olma yolunda her türlü milletlerarası pazarlama, tedarik zinciri, iş modelleri ve iş geliştirme üzere çok fazla sayıda eğitim verdiklerini vurgulayan Öz, “Aslında arkadaşlarımızın birçoğu esasen ihracat yapıyor ve çalıştıkları ülkeler var. Buralardaki etkinliğimizi artırmak için temsilcilikler oluşturma seviyesinde çalışmalarımızı başlattık. Amaç pazarlarımızda kuracağımız temsilcilikler, şubeler ve alacağımız milletlerarası akreditasyonlarla ihracata değerli katkılar sağlamayı hedefliyoruz. Son periyotta medyanın tesiri ve dijital pazarlamanın gelişmesiyle birçok arkadaşımız kendi kesimlerinde yahut farklı kesimlerde ikinci işlerini kurmaya başladılar. İhracata ne kadar yatkın bir yapıları olursa o kadar kazanacaklarının farkındalar.” dedi.
Made in Türkiye’nin aslında bir tekrar pozisyonlandırma stratejisi olduğuna işaret eden Öz, “Bu yine konumlandırmanın içerisinde Türkiye ve Türkiye imajının güçlendirilmesiyle ilgili büyük bir çalışma başlatıldı. Buradaki husus yalnızca çağrışımdan ve isim değişikliğinden ibaret değil, ideoloji olarak hususa bakışın ve üslubun değişiminden bahsediyor. Ticaret hayatı değişiyor, ticarete bakış değişiyor, daha uygun kalpli, daha sürdürülebilir, daha toplumsal, ekonomik, verimli, geleceği de düşünen, aileyi de düşünen, aslında tüm dünyayı düşünen bir ticaret algısı oluşuyor. Münasebetiyle Made in Türkiye bayan ihracatçıların, bayan girişimcilerin elinde tam da anlatmak istediği kıssayı buluyor.” sözlerini kullandı.
‘KADIN TEŞEBBÜSÇÜLER YENİ DÜNYA NİZAMINDA DAHA FAZLA YER ALSIN’
Kadın girişimcilerin önünü açmak, mesleklerini ilerletmek, eğitimden sıhhate, iş hayatında bürokrasiye, spordan ticarete, bayanlarımızın her alanda faal olarak rol oynaması için bakanlıklarla çalıştıklarını ve gelecek devirde de faal bir halde çalışacaklarını söyleyen USİKAD Başkanı Müge Öz 2002’de bayanlarda girişimcilik oranı yüzde 4 düzeylerinde iken, 2023’te bu oranın yüzde 17,4’e yükseldiğine dikkat çekti. Öz, “Kadınların biraz daha özgüveninin artmış olduğunu ve sistemin içerisinde iş yapabilme yetilerinin güçlendiğini görüyoruz. Kamu otoritesi de bu mevzuda çok önemli dayanaklar veriyor ve yollarını açmaya çalışıyor. Bu durum bayanlara biraz daha özgüven aşılıyor. O açıdan da haliyle bayanlar yeni dünya sisteminde daha fazla rol almak istiyor.” diye konuştu.
Hem mentörlük hem de gençlere dayanak manasında Genç USİKAD’ı a hayata geçirdiklerini anlatan Öz, “Türkiye’de maalesef asırlık şirketlerin sayısı çok az. Kuruculardan sonraki kuşaklar aile miraslarını büyütme ve müdafaa manasında çeşitli sebeplerle başarısız olabiliyor. Biz de yaptığımız çalışmaların içerisine şimdiden gençlerimizi alalım, iş yapış halleri ve verimlilik hususlarında onlara rol model olalım dedik. Yeni nesillerin aile şirketlerinde bayrağı devralıp daha da ileriye taşıyabilmeleri için yol gösterici olmak istiyoruz. Genç arkadaşlarımızın gelecekte birer başkan, birer CEO ve yönetim kurulu lideri olması için farklı çalışmalar yapıyoruz ve kendi şirketlerinin sürdürebilir olması için onlara takviye veriyoruz.” dedi.
