Merkez Bankası Başkanı: Enflasyonun yüzde 21’e gerilemesini hedefliyoruz
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Fatih Karahan, “İlk kademede alınan önlemlerle enflasyonun daha yüksek düzeylere çıkmasını engelledik. Haziran 2024’ten itibaren dezenflasyonu tesis ettik. Sene sonunda enflasyonun yüzde 21’e gerilemesini hedefliyoruz. Risk primindeki gerilemeyle yurt dışı faiz yükü yıllık 7 milyar dolar azaldı” dedi.
TCMB Başkanı Karahan, Eskişehir’de iş dünyası ve sivil toplum kuruluşlarının temsilcilerine, “Para Siyaseti ve Makroekonomik Görünüm” başlıklı bir sunum yaptı.
Para siyasetindeki kararlı duruşun yurt içi talepte dengelenme, Türk lirasında gerçek pahalanma ve enflasyon beklentilerinde düzelme vasıtasıyla aylık enflasyonun ana eğilimini düşürdüğünü ve dezenflasyon sürecini güçlendirdiğini söyleyen Karahan, maliye siyasetinin artan eş güdümünün de bu sürece değerli katkı sağlayacağını belirtti.
“İlk evrede alınan önlemlerle enflasyonun daha yüksek düzeylere çıkmasını engelledik. Haziran 2024’ten itibaren dezenflasyonu tesis ettik. Sene sonunda enflasyonun yüzde 21’e gerilemesini hedefliyoruz. Risk primindeki gerilemeyle yurt dışı faiz yükü yıllık 7 milyar dolar azaldı.” diyen Karahan, aylık enflasyonun ana eğiliminde bariz ve kalıcı bir düşüş sağlanana ve enflasyon beklentileri öngörülen kestirim aralığına yakınsayana kadar sıkı para siyaseti duruşunun sürdürüleceğini bildirdi.
Karahan, bu doğrultuda, siyaset faizinin düzeyinin enflasyon gerçekleşmeleri ve beklentileri göz önünde bulundurularak öngörülen dezenflasyon sürecinin gerektirdiği sıkılığı sağlayacak biçimde belirleneceğini lisana getirerek şöyle devam etti:
“Kurul, kararlarını enflasyon görünümü odaklı, ihtiyatlı ve toplantı bazlı bir yaklaşımla alacaktır. Enflasyonda besbelli ve kalıcı bir bozulma öngörülmesi durumunda para siyaseti araçları tesirli biçimde kullanılacaktır.”
TCMB olarak gerçek dalla güçlü bir bağlantılarının olduğunu, 2013 yılından bu yana yurt genelinde tertipli aralıklarla farklı kesim ve ölçeklerden firmalarla yüz yüze görüşmeler gerçekleştirildiğini söz eden Karahan, Eskişehir ve bölge vilayetlerde 2024 yılı içinde 500, son 5 yıl içinde toplamda 2 bin 321 firma görüşmesi yapıldığını söyledi.
“GÖRÜŞMELERDEN EDİNİLEN NİTELİKLİ VE VAKİTLİ BİLGİLER KARAR ALMA SÜREÇLERİNDE KULLANILMAKTADIR”
TCMB Başkanı Karahan, firma görüşmelerinden elde edilen nitelikli ve vakitli bilgilerin karar alma süreçlerinde kullanıldığını belirterek, “Konjonktürel gelişmelerin yanı sıra yapısal meseleler hakkında bilgi edinilmekte, iletilen beklenti ve teklifler ilgili kamu kurumlarıyla paylaşılmaktadır.” dedi.
Fiyat istikrarının sürdürülebilir büyüme, alım gücü ve verimlilik için kıymetli olduğuna işaret eden Karahan, toplumsal refaha en büyük katkıyı, fiyat istikrarını sağlayarak sunacaklarını söyledi. Karahan, “Fiyat istikrarı, yatırım ve üretim ortamını güzelleştirir.” tabirini kullandı.
Karahan, enflasyonun, talepte dengelenme, fiyatlama davranışlarında olağanlaşma ve beklentilerde güzelleşmeyle düşeceğini lisana getirdi.
Dezenflasyon sürecinin devam ettiğini belirten Karahan, mal enflasyonunun düşük seyrettiğini, hizmet enflasyonundaki düşüşün ise daha kademeli gerçekleştiğini söyledi.
“TALEPTEKİ DENGELENME, ENFLASYONDAKİ DÜŞÜŞE KATKI VERİYOR”
Fatih Karahan, talepteki dengelenmenin enflasyondaki düşüşe katkı verdiğini tabir etti. Sanayi tarafında firmaların fiyatlama davranışlarının düzgünleştiğini lisana getiren Karahan, tüketici ve firmaların enflasyon beklentilerinin de gerileme eğilimine girdiğini vurguladı.
Karahan, Mayıs 2023-Ocak 2025 periyodundan bu yana rezervlerin 115 milyar dolar arttığını, rezervlerdeki güzelleşmenin yurt içi kaynaklı olduğunu söyledi.
Cari açıktaki düşüşün dış finansman muhtaçlığını Mayıs 2023 ile Kasım 2024 periyotları ortasında 48 milyar dolar azalttığını, 2023 yılının ikinci çeyreğinde yüzde 5 olan cari açığın GSYH’ye oranının 2024’ün üçüncü çeyreğinde yüzde 0,7’ye gerilediğini belirten Karahan, sermaye girişlerinin yine başladığını lisana getirdi.
Karahan, döviz kurunun düzeyine dair rastgele bir amaçlarının olmadığını vurgulayarak, “Döviz arzı artıyor, döviz talebi azalıyor.” dedi.
Kur muhafazalı mevduatta (KKM) azalış devam ederken, TL talebinin güçlü seyrettiğini söyleyen Karahan, “Ağustos 2023 ile Ocak 2025 devirleri ortasında KKM bakiyesinde 111 milyar dolarlık azalış olurken, TL mevduatının hissesi yüzde 31,6’dan yüzde 59,3’e çıktı.” sözünü kullandı.
“Kaynak girişi artarken, faiz maliyeti azalmaktadır. Mayıs 2023 sonrası 53,5 milyar dolarlık kaynak girişi gerçekleşti.” diyen Karahan, Türkiye’nin ihracatı artarken ithalatının azaldığını belirtti. Karahan, Mayıs 2023 ile Aralık 2024 periyotları ortasında ihracatın 7,7 milyar dolar arttığını, ithalatın 32 milyar dolar azaldığını bildirdi.
Küresel ticaretin kademeli olarak toparlansa da zayıf seyrettiğini belirten Karahan, “Avrupa’nın mal ithalatı zayıf seyretmektedir. Avrupa’nın mal ithalatı yavaşlarken, Avrupa’daki pazar hissemiz artmaktadır.” diye konuştu.
Sanayi üretiminde 2022 yılından bu yana yataya yakın seyir gözlendiğini lisana getiren Karahan, gerçek dala sağlanan takviyelerin devam ettiğini söyledi.
Karahan, reeskont kredisi kullanımının başta KOBİ’ler olmak üzere genele yayılarak arttığını kaydetti.
