Ofisten çalışma zorunluluğu ‘eski kafalılık’
2025 yılının Ocak ayı prestijiyle büyük firmalar haftada 5 gün ofisten çalışma sistemine geri dönmeye başladı. Amazon ve AT&T, bu sisteme başlayan iki büyük şirket; JPMorgan ise çalışan kapasitesinin yüzde 40’ını oluşturan hibrit kadroyu iptal etme planları yapıyor. Yani bu çalışanlar ya işten çıkarılacak ya da ofisten çalışmaya çağırılacak. Geri kalan yüzde 60’lık takım halihazırda her gün işe gidenlerden oluşuyor.
Business Insider’dan Aki Ito, meskenden çalışmanın geleceği konusunda nitekim telaşlı olmadığını söyleyebilir. Jamie Dimon ve Amazon CEO’su Andy Jassy ve JPMorgan CEO’su Jamie Dimon’u ‘eski kafalı’ olarak tanımlıyor ve uzaktan çalışma sisteminin devam edeceğini savunuyor. Büyük şirketlerin RTO (Return to office) olarak kısalttığı ‘ofise dönüş’ süreçlerinin gündemde sıcak bir husus olmasına karşın uzaktan çalışma gerçeğinin değişmeyeceğini savunuyor.
Ekonomist Nick Bloom’un uzaktan çalışmanın yaygınlığını takip ettiği anketinde COVID’in tepe yaptığı 2020 baharında, iktisattaki işlerin yaklaşıky yüzde 62’sinin konuttan yapıldığını belirtiyor. Pandemi hafifledikçe sayının düştüğü (2021’in başında yüzde 37, 2022’de yüzde 33 ve 2023’te yüzde 27) görülüyor. Fakat ortadan iki yıl geçmesine karşın uzaktan çalışmanın gerçek yaygınlığı neredeyse hiç değişmedi. Bloom’un açıkladığı bilgilere nazaran ABD’de geçtiğimiz ay, meskenden çalışma işlerinin hissesi yüzde 27 idi.
Kurumsal patronlar için profesyonel takım için işe alımlar büyük bir düşüşte ve bu da memnuniyetsiz çalışanların toplu göçü riskine girmeden uzaktan çalışma konusunda istediklerini yapma üstünlüğü verdi. CEO’lar daha fazla çalışanın ofise gelmesini sessizce istese bile, sorunu zorlamanın getireceği kesintiye değeceğini düşünmüyor üzere görünüyorlar.
Bloom ve takımının yaptığı çalışmalara nazaran, 2019’da işlerin sadece yüzde 4,7’si meskenden yapıldı. Yani, mevcut ‘evden çalışma’ düzeyi hala pandemiden evvel olduğundan altı kat daha büyük.
Kovid öncesi siyasetlerine geri dönen Amazon, JPMorgan üzere şirketler için norm, 2019’da hayal bile edilemeyecek bir ölçüde hibrit çalışmaya gerçek eğilmeye devam ediyor. Uzun vadede, bu şirketlerin ofise dönüş gayretlerine karşın, meskenden çalışmanın daha da yaygınlaşacağı öngörülüyor. Sıkıntıyı ABD açısından ele alan Ito, Amerika’nın yavaşlayan nüfus artışını da göz önüne alarak patronların yakında kendilerini önemli bir işgücü ezasıyla karşı karşıya bulacaklarını öngörüyor. Bu da işçi çekmek ve elde tutmak için her türlü avantajı sunmaya zorlayacak ve konuttan çalışma esnekliği bunlardan biri olacak.
Ito’nun ikinci çıkarımı pandemi sırasında kurulan meskenden çalışma dostu teşebbüslerin büyümeye devam edeceği tarafında: Yalnızca daha fazla uzaktan ve hibrit çalışanı işe almakla kalmayacaklar, sistem sonunda iktisadın tüm dallarına hakim olacak ve konuttan çalışmanın bedelini daha da pekiştirecek.
Ito üçüncü olarak, uzaktan çalışmayı sağlayan teknolojinin vakitle daha da güzelleşeceğini ve böylece mevcut aksaklıkların giderilmesiyle sıfır meseleye yakın bir sonuç elde edileceğini düşünüyor.
Büyük toplumsal değişimlerin tabiatı üzere ‘uzaktan çalışma’ sistemi de aslında olağan bir süreç yaşıyor: Evvel yenilik, sonra şüphecilik ve kaygı, akabinde eski hoş günlere geri dönmek için ağır bir efor. İşin aslına bakılırsa, ofis hayatı nispeten bir yeniliktir, ya da telefon. Beşerler telgrafta neyin yanlış olduğunu sordular. Aygıtlar çoğalırken bile, kimileri bunların toplumun çöküşünü haber verdiğinden kaygı ediyordu. Bir New York Times muharriri, “Telefonun genel kullanımı, medeniyeti ve nezaketi teşvik etmek yerine, elimizde kalan az şeyin süratle yok olmasının aracıdır” diye hayıflanıyordu.
JPMorgan CEO’su Jamie Dimon da bir vakitler uzaktan çalışmanın “işe yaramadığını” söylemişti. Ito’ya nazaran tarih, Dimon’un yanıldığını kanıtlama sürecinde…
Çeviri
