Politik dolandırıcılığın böylesi: Neoliberale güvenenler yaya kaldı

Arjantin Başkanı Javier Milei’nin X hesabı üzerinden takviye verdiği “LIBRA” isimli bir kripto para ünitesi, kısa müddette önemli oranda yükseldi. Lakin Milei’nin gönderisini silmesinin akabinde büyük düşüş yaşandı. Proje, yalnızca 1 saat içinde 4,5 milyar dolarlık pazar pahasına ulaşmasına karşın, süratle paha kaybederek çöktü.

Milei, LIBRA mem ecoin’inin güvenilirliğiyle ilgili tasalar nedeniyle dayanağını geri çektiğini ve paylaşımını sildiğini açıkladı. Yatırımcılar da kısa müddette büyük kayıplar yaşadı.

TRUMP COIN’DE SON DURUM

ABD Başkanı Donald Trump’ın sosyal medya hesaplarından TRUMP ismiyle 18 Ocak’ta yeni bir “meme coin” çıkarıldığı duyuruldu. 24 saat içerisinde pahası yüzde 92,5 artarak 12,5 dolara ulaşan TRUMP isimli göğüs coin’in piyasa kıymeti yaklaşık 2,5 milyar dolar düzeylerine geldi.

Ancak TRUMP “meme coin” sonrasında düşüşe geçti. 19 Ocak’ta 73,94 düzeylerine yükselen, 4,25 milyar dolar piyasa kıymetine ulaşan coin, şu sıralar 18 dolara kadar düştü. Piyasa bedeli ise 3,7 milyar dolar düzeylerinde.

“MILEI’NİN KİMLİĞİ KULLANILARAK…”

Konuyla ilgili Karar gazetesi muharriri Anadolu Aydınlı, “Milei Libra Token skandalı: Politik kripto dolandırıcılıklarının karanlık yüzünü ortaya çıkaran 107 milyon dolarlık vurgun” başlıklı yazısında, bu durumu, “Milei’nin mevcut tertip aksisi ve hür piyasa yanlısı kimliği kullanılarak, onun ekonomik ideolojisinin yeni bir merkeziyetsiz para ünitesiyle örtüştüğü izlenimi yaratıldı” biçiminde tanım etti.

“MODEL DAİMA AYNI”

Aydınlı, bunun birinci olmadığını hatırlatarak, “Bu öyküyü daha evvel de gördük. TrumpCoin skandalını hatırlıyor musunuz? Ya PutinCoin’i yahut kısa vadeli ‘Biden Bucks’ çılgınlığını? Dolandırıcılar, tekraren politik kişilikleri -çoğu vakit onların haberi bile olmadan- kendi projelerine geçersiz bir meşruiyet kazandırmak için kullanıyor. Model daima tıpkı: ünlü bir ismi geçersiz bir token’a iliştir, toplumsal medyada heyecan yarat ve küçük yatırımcıların kaygıyla kaçırma korkusundan (FOMO) yararlanarak yatırım yapmalarını sağla. Para akışı doruğa ulaştığında ise geliştiriciler ortadan kaybolur ve yatırımcılar bedelsiz token’larla baş başa kalır” dedi.

“KRİPTOYU NASIL CİDDİYE ALABİLİRLER”

Bunun süregelen bir durum olduğunun altını çizen Aydınlı, “Sektör, Bitcoin’in El Salvador’da benimsenmesi, BlackRock’un Bitcoin ETF başvurusu yahut PayPal’in kendi stablecoin’ini çıkarması üzere adımlarla meşruiyet kazanmaya çalışıyor. Lakin her yeni büyük dolandırıcılık hadisesi, ana akım benimsenmeyi yıllarca geriye götürüyor. Düzenleyiciler, birkaç ayda bir milyonlarca dolarlık yeni bir dolandırıcılık ortaya çıktığında kriptoyu nasıl ciddiye alabilir?” sözlerini kullandı.

NE YAPMALI

Merkeziyetsizliğin, kriptonun en büyük gücü olarak görülse de birebir vakitte en büyük zayıflığı hâline geldiğini belirten Aydınlı, tahlil teklifleri olarak şunları sıraladı:

Daha Güçlü Türel Yaptırımlar: Dolandırıcılar cezasız kalmamalı. Yetkililer, kripto kabahatlerini tıpkı klâsik finans dolandırıcılıkları üzere öncelikli olarak ele almalı.

Daha Şuurlu Yatırımcılar: Küçük yatırımcılar, ünlülerin ve siyasetçilerin desteklediği sav edilen projelere körü körüne güvenmeyi bırakmalı. Resmî bir devlet açıklaması yahut doğrulanabilir bir kaynak yoksa, bunun bir dolandırıcılık olduğunu varsaymalılar.

Şeffaf Borsalar: Yeni token’leri listeleyen kripto platformları, açık dolandırıcılıklara karşı daha sıkı inceleme sistemleri oluşturmalı.