Sadık Çelik yazdı: Kaliforniya’dan Türkiye’ye… CHP’nin yangından çıkaracağı ders

Kaliforniya, Amerika’nın demokrat kalbi…

Bugün vahim bir yangınla ve idare zafiyetleriyle gündemde.

Kaliforniya’da Demokrat Parti’nin elindeki idare, sokaklarda yaşayanlara yönelik konutlar, barınaklar ve toplumsal tesisler üzere “göz alıcı” yatırımlar yaparken, hayati değer taşıyan alanlarda dikkat alımlı bir yetersizlik sergiliyor. Uygun niyetli teşebbüsler bir yana, bu teşebbüslerin ve yapıların korunması için gerekli araçların idaresi ve tedbirlerin alınması konusundaki başarısızlıklar ise gözlerden kaçmıyor.

SÜPER GÜÇ ÇARESİZ KALDI

Dünyanın bir numaralı üstün gücünü günlerdir harika güçsüz ve çaresiz bırakan yangınlar su rezervlerine yapılan yetersiz yatırımlarla ilişkili olarak denetimden çıkıyor. İtfaiye teşkilatının ve teknolojik ekipmanların tam donanımlı olduğu düşünülse de, yangınları söndürecek kâfi suyun bulunmaması akıl almaz bir durum…

Sonra, yangının yakın vakitte sirayet edemeyeceği bölgelerde yapılan ani tahliye davetleri trafiği kilitliyor. Bu durum, yangının kıskacındaki alanlardan tahliyeleri ve acil durum gruplarının bölgeye intikalini sekteye uğratıyor. Kriz idare planlamasındaki yetersizliklere bakın…

Los Angeles, coğrafik pozisyonu gereği doğal afetlere karşı en hazırlıklı kentlerden biri olmalıyken, tarihi yangın karşısında sergilediği etkisiz kriz idaresiyle büyük bir çaresizliğe sürükleniyor. Milyon dolarlık konutlarla parıldayan, dünyanın en az yarısının düşlerini süsleyen bir bölgede günlerdir havadaki kül yağmurunu ve dehşet sinemalarından fırlamış üzere duran kıyamet sahnelerini seyrediyoruz. Hem tabiat hem de insanlık açısından büyük bir dram.

Aslında bu durum, idarenin basiretsizliğini ve önceliklerinin ne kadar yanlış belirlendiğini gözler önüne seriyor.

LOS ANGELES’TAKİ YANGIN MI BÜYÜK, CHP’DEKİ YANGIN MI

Tam da öncelikler demişken… Bir de kadrajı Los Angeles’tan İstanbul’a çevirelim.

Birkaç gün evvel Galata Köprüsü’nde balık tutmaya çalışan kişi, teze nazaran yaslandığı korkulukların kırılması sonucu denize düşüyor… Neyse ki kurtarılıyor. Ama olayda (bu seferlik) can kaybı yaşanmaması, kentin bu tarihi ve en bedelli köprülerinden birinin korkuluklarının çürümüş olduğu gerçeğini değiştirmiyor… Daha da acısı bu olay ne birinci, ne de son olacak. Daha evvel de pek çok defa benzeri olaylar yaşanmıştı gerek Galata Köprüsü’nde, gerek Emirgan’da. Bunların bir kısmı medyaya yansıdı, bir kısmı yansımadı bile…

Altyapı yatırımlarının yetersizliği, bitmeyen trafik zahmeti, köstebek yuvasına dönen, amortisör patlatan yollar, fırlayan rögar kapakları, kapıda bekleyen susuzluk ve zelzele gerçeği, yeşil alanların korunması konusundaki dertler, İstanbul’u İstanbul yapan güzelim kıyı şeridinde bile insanların can güvenliği sağlanmış bir formda yürüyebilme hakkına sahip olamaması ve daha bilimum sorun kente kan ağlatıyor…

KENTİN YAZGISINI DEĞİŞTİRECEK TESİRLİ ADIMLARDAN ESER YOK

Sol, sosyal demokrat bir parti iki devirdir ülkenin en büyük kentinde seçim kazanıyor. 31 Mart’ta bir evvelki lokal seçimlere nazaran çok daha güçlü bir biçimde idareye geliyorlar üstelik, Meclis’te çoğunluğu alıyorlar, istedikleri üzere karar çıkartabilir durumdalar… Fakat, popülist, tribünlere oynayan ataklardan öbür, kentin bahtını değiştirecek tesirli adımlardan eser yok hala…

Onun yerine Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin Vilayetler Bankası hak edişini kesmesini konuşuyoruz.

Sonra, Beşiktaş Belediye Başkanı Rıza Akpolat’ın, ihaleye fesat ve yolsuzluk suçlamalarından gözaltına alınışını, bu belediyelerin şebekevari, çetevari yapılanmalarla iş yapmasını, bu derin alakaları konuşuyoruz. Aziz İhsan Aktaş isminde Diyarbakırlı bir “iş insanı”nın, AKP periyodu de dahil olmak üzere, belediyelerin üst seviye yöneticilerine rüşvet vererek ihaleleri organize ettiğine dair iddiaları… Belediyelerde iş yapacak ulaşım, inşaat, paklık üzere alanlarla ilgili şirketler kurduğunu ve bu şirketler aracılığıyla yalnızca Beşiktaş Belediyesi’nden 18 ihale aldığını… (İnsanın aklına Yenidoğan Çetesi lideri olarak tanıdığımız Fırat Sarı geliyor…) Birebir kişinin kamudan ihale aldığı yerler ortasında TBMM, Yargıtay üzere kritik kurumların da olduğunu… Toplam 47 kişi hakkında eş vakitli yakalama ve gözaltı kararı verilmesini…

(Bu durum, yalnızca Beşiktaş’la hudutlu kalmıyor. Misyondan uzaklaştırılan Esenyurt Belediye Başkanı da dahil, 12 belediye vazifelisi hakkında ihaleye fesat karıştırma, rüşvet üzere cürümlerden gözaltı kararı verilmiş. Rüşvet operasyonu kapsamında gözaltına alınan bireyler ortasında İçişleri Bakan Yardımcısı Mehmet Aktaş’ın kardeşi Ahmet Aktaş da bulunuyormuş…)

İKTİDAR VE MUHALEFET ORTASINDA GEÇİŞKEN YAPI

İktidar ve muhalefet ortasında geçişken bir yapı oluşturan bu “al takke ver külâh” düzeni…

CHP’de başlatılan, sırada Beyoğlu, Eyüpsultan, Şişli, Sancaktepe ve Sarıyer belediyeleri olduğu söylenen, olasıdır ki İBB iştiraklerine ve İBB’ye gerçek devam edecek olan operasyonları…

CHP, yolsuzluklar ve üzerine atılan lekelerle çaba ederken, iktidar da 31 Mart seçim mağlubiyetini büsbütün atlatmış, olağanlaşma ve yumuşama ile gelen can suyunun tesiriyle küllerinden doğmuş vaziyette. Muhalefetin içini karıştırıp, yer yer “çamur at izi kalsın” siyasetiyle, yer yer partide esasen var olan malzemeyi bulup çıkararak, toz duman olan ortalığı seyredip keyifleniyor.

Bu süreç, CHP’nin son devirdeki imajını derinden sarsarak eşsiz bir biçimde zedeledi. Gerçek, yargının siyasallaştığı ve yargıya olan itimadın ayaklar altına alındığı konusunda hemfikiriz, fakat CHP’nin de bu yolsuzluk tezlerine gereç olması, materyal olacak isimleri bünyesinde barındırması, kabul edilemez.

CHP’NİN YOL HARİTASI NE

Yerel idarelerde gücü elinde tutan CHP, buralarda atacağı ileri adımlarla Türk halkını, ülkeyi daha âlâ yönetebileceğine ikna edebilmeli, kendinde çekim merkezi oluşturabilmeli. Seçmenin partiden beklediği bu. Salt iktidar karşıtlığı üzerinden bir parti siyaseti geliştirilemez. CHP adalet konusunda ne düşünüyor? İşsizlik? Minimum ücretlinin ve emeklilerin hali pür melali? Komşularla alakalar konusunda? Kıta sahanlığı konusunda? Bürokrasi konusunda? Eğitim konusunda? Uyuşturucu batağındaki gençler konusunda? Cezaevi koşullarının güzelleştirilmesi konusunda? Sıhhat, güvenlik hususlarında? Etraf konusunda? Global ısınma konusunda? Yenilenebilir güç konusunda? Özgürlükler alanında? Partiler yasası ve seçim sistemi konusunda? Tüm bu alanlarda ve daha fazlası hakkında kendi fikirleri, kendi yol haritası, planlamaları nedir?

CHP Genel Başkanı’nın kendi meskeninde bile uygulamadığı ve iktidara alay konusu olan ışık yakıp söndürme aksiyonundan daha tesirli bir siyaset geliştiremiyorlar mı sahiden? Ana muhalefet partisinin üretebildiği siyaset bu çeşit aksiyonlardan öteye geçemiyor mu?

23 yıldır ülkeyi yöneten ve bugün ülkede yaşanan tüm siyasal, ekonomik, toplumsal, toplumsal külfetlerin baş müsebbibi, mutsuzlukların kaynağı olan iktidar partisi sazı eline almış, hiç durmadan çalıyor. Güya problemlerin sorumlusu değilmişçesine, “Ben yaşanan problemlerin farkındayım ve bir dahaki periyot bunların hepsini çözecek olan da tekrar benim” bildirisi verebiliyor meclis kürsülerinden, küme toplantılarından. Tam da muhalefetin söylemesi gerekenleri söylüyor. İktidar partisi hem iktidar, hem de muhalefet rolünü sahipleniyor adeta. Küme toplantılarından Kürtçe maniler yükseliyor… İktidar partisi genel lideri, “Kırmızı kart” hareketi CHP’nin karakterine uygundur, diyor. Kırmızı, yasakların rengidir, diyor. Yani sol, sosyal demokrat bir partiyi yasak kavramıyla bile bir ortaya getirebiliyor… Kendisine söylenmesi gereken her şeyi mikrofonu eline alıp o söylüyor. Özgür Özel’den gelen tüm pasları gole çeviriyor… Bütün aparatları eline almış, kitlelerini konsolide etmiş durumda.

Şimdi Cumhurbaşkanı’nın çıkıp, “parlamentoyu feshediyorum, ülkeyi erken seçime götürüyorum,” dememesini sağlayacak ne var artık? CHP’nin baskın bir tokat yeme mümkünlüğü ne yazık ki yüksek.

CUMHUR İTTİFAKININ GÖRMEK İSTEDİĞİ GÖRÜNÜM

CHP tüm bunları konuşmadığı, içine kapandığı, kendi keşmekeşinden çıkamadığı taktirde bu türlü mahkeme kapılarında tartışılan bir parti olmaya devam eder… Aslında Cumhur ittifakının görmek istediği görüntü tam olarak bu. Elbette yapılan operasyonların siyasi tarafı var, hatta bu yan ağır basıyor. Fakat sen neden tüm bunlara malzeme veren parti oluyorsun? Yolsuzluğa en şiddetli yansıyı göstermesi beklenen bir parti, nasıl oluyor da kendini yolsuzlukların merkezinde buluyor, öznesi pozisyonuna gelebiliyor?

Türkiye’de, genel manada bir “temiz eller” operasyonuna gereksinim var. Bu operasyon, sırf CHP içinde değil, tüm siyasi partilerde gerçekleştirilmelidir. Lakin bu formda siyasetin prestijini yine inşa edebilir, siyasetçiye duyulan inancı geri kazanabiliriz. Aksi takdirde, şu anda yerle bir olan bu inancın en somut göstergesi olan kararsız seçmen oranı, ki bu oranın yüzde 30’lara yükseldiği ve en büyük partinin kararsızlar partisi olduğu görülüyor, daha da artmaya devam edecektir.

CHP seçmeninin lisanında artık acı bir tat var; yağmurdan kaçarken doluya tutulmuşçasına bir hayal kırıklığı içindeler. Sandık başına, gerçek bir toplumsal demokrat değişim umuduyla yöneldiklerinde, sonu gelmeyen bir Matruşka oyununa dönüşen siyasi görünümle karşılaşıyorlar. Her seçimde, birbirinin içinden çıkan, birbirine tıpatıp benzeyen figürlerle yüzleşmek, umutları yerle bir ediyor. Bu durumun somut yansıması da aslında anketlerde, CHP’nin azalmakta olan oy oylarından okunabiliyor.

CHP EVVEL KENDİ İÇERİSİNDE BARIŞ TESİS ETMELİ

CHP’yi de ülkeyi de düze çıkarmanın yolu acil bir seçimli kurultaydan geçiyor. CHP içindeki bu parçalanmış yapı, (öyle ki mevcut parti idaresinin başarısız olmasını dileyebilecek kadar intikamcı bir kutuplaşmış yapı) bertaraf edilmeli. Böylesine ikiye yarılmış bir partiden ülkenin yaralarına merhem olması elbette beklenemez. CHP evvel kendi içerisinde barışı tesis etmeli, sonra ülkenin barışı, refahı için kolları sıvamalı. Bu iç barışın, bölünmüşlüğün sona ermesinin, tekrar ve güçlü bir halde bir bütün haline gelebilmenin, ortak kıymetlerde ve ortak gayelerde birleşmenin yolu da kurultaydan geçiyor…

***

Bu sırada İBB Başkanı İstanbul’u bırakmış, kentte ömrü ağır ve aksak hale getiren tüm kederleri bir kenarda bekletip Suriye’ye yardım etmenin, orada toplumsal konut yapmanın, bir öbür deyişle tribünlere oynamanın peşinde…

Bu ortada belediyelere operasyon yapılacağı istikametinde çıkan haberlere de sitem ediyor, bu türlü haberler yapmayın, bunlar, çalışma arkadaşlarımızın iş yapma gücünü ve hamasetini elinden alıyor, diyor. Lakin bu noktaya, genel lider Özel’in olağanlaşma siyasetleriyle birlikte gelindiği, iktidarın bu güce, yumuşama siyasetlerinden aldığı güçle ulaşmış olduğu gerçeğini atlıyor. Ayrıyeten “amaç ben isem, arkadaşlarıma sıkıntı çektirmeyin,” diyerek bir manada rest çekiyor, kendisine siyasi yasak getirilmesinden bahsediyor, hodri meydan diyor. Kendini İstanbul Belediye Başkanlığı’nın ötesinde bir pozisyona yerleştiriyor ve Cumhurbaşkanlığı adaylığını ilan ediyor.

***

NORMALLEŞME VE YUMUŞAMA POLİTİKASI

Ülkede yoksulluk arşa yükselmiş, taban fiyatlı kan ağlıyor… Ülke, kirasını veremeyen, konutuna et götüremeyen, eti bırakın karnını bile doyuramayan beşerlerle dolup taşıyor, ana muhalefet partisi kendi içinde kaynayan kazanlara su taşıma peşinde… Birbirlerine “pışık” çekiyor… Ne yoksulluğa, ne adaletsizliğe, ne hukuk tanımazlığa, ne artık normalleşip kanıksanan tek adam rejimine karşı rastgele bir tesirli sav, bir siyaset, bir yol haritası ortaya koyabiliyor.

Bu sırada bugüne kadar iktidarın maşası olmadan varlığını sürdürmeyi başarabilmiş ender kanallardan bir tanesi olan Flash Tv’de, Bank Müspet’in sahibi Erhan Kork tarafından, havuz medyasına dahil olmak üzere, satın alınıyor. CHP tekrar suskun… Sanıyor ki tüm ülke onları izliyor, onları takip ediyor… Yalnızca 3 kanal yapabiliyor bunu kısmen halbuki, onlar da birer birer elden gidiyor…

CHP’li seçmen bu “normalleşmeler”, bu “yumuşamalar,” bu kanıksamalar, görmezden gelmeler, sinmeler, hatta birlikte iş tutmalar için mi sandığa gidip oy verdi…

***

AMERİKA’DAKİ TRAJEDİ TÜRKİYE’YE UYARI

Kaliforniya, bir vakitler Demokratların iktidara yürüyüşünde kilit rol oynamışken, gelecek periyotlarda bu takviyeden yoksun kalabilir. Pekala ya CHP, ya İstanbul?

Los Angeles yangını, başta İstanbul Belediyesi olmak üzere, CHP’li belediyeler için bir laboratuvar niteliğinde… Çıkarılması gereken derslerle dolu bir laboratuvar…

Altyapı yatırımları, kriz idaresi ve kent planlamasında acil hareket planlarının oluşturulması gerekiyor. Aksi halde, İstanbul’un da Kaliforniya üzere yanıp kül olmaması yahut bilim insanlarının her gün biraz daha yaklaştığını bas bas bağırdığı büyük İstanbul zelzelesinde yerle bir olmaması için elde avuçta kalan fırsatları pahalandırmak, somut ve tesirli adımlar atmak kural.

Amerika’nın yaşadığı bu trajedi, Türkiye’nin kent idareleri için önemli bir ikaz niteliğinde.

***

Şimdi Amerika’daki yangın, Amerika ve İsrail’in, başta Filistin olmak üzere Orta Doğu’da yürüttüğü kan ve gözyaşı siyasetine karşı, ilahi bir karşılık olarak okunuyor binlerce insan tarafından. Etme- bulma dünyası deniyor, “bu daha başlangıç” deniyor. İnsanların yüreğine su serpiliyor adeta…

Böylesine düz ve sığ bir bakış açısı aslında Türk toplumunun derinlerinde yatan bir ruh halini yansıtıyor. Solun uzun müddettir ve ısrarla göz arkası ettiği, hatta reddettiği bu kültürel kodlar; kadercilerin, hayallerini sırf ilahi bir dokunuşla gerçekleşebileceğine inananların, hayata arabesk bir gözle bakanların, acı çekenlerin duygusal dünyası…

Halbuki Ferdi Tayfur’un dediği üzere tahminen de, arabesk ölürse Türk milleti de ölür…

Biz bu beşerlerle birebir kentleri paylaşıyor, tıpkı havayı soluyoruz, tıpkı toplu taşıma araçlarına biniyor, tıpkı sokaklarda yürüyoruz. Acıda, hüzünde, sevinçte kesişiyor, hayatın kalbinde buluşuyoruz. Türküler, ağıtlar, arabesk melodiler; hepsi bu toprakların sesi, hepsi bizim yankımız. Ancak ülkede bir Ferdi Tayfur öldüğünde, onu üstünkörü anmaktan öteye geçemiyoruz. Sol kimliğimiz elimizdeyken Ferdi Tayfur’un müziğini dinlemeye de, Ferdi Tayfur kimliğini derinlemesine incelemeye de yürek edemiyor, bunu kendimize yakıştıramıyoruz. Bu biçimde milletin gerçek kodlarını okuyamıyor, ruhuna dokunamıyoruz. Toplumun derinlerinde yatan duygusal ve kültürel dinamikleri anlamanın uzağına düşüyoruz.

Halbuki;

Seni sana bıraktım, Vicdanınla baş başa, Dinle kalbinin sesini, Anlatır beni sana, Dinle kalbinin sesini, Anlatır beni sana…

***

Bu ortada kalp krizi nedeniyle hastaneye kaldırılan ve tedavisi devam eden kıymetli gazeteci Yılmaz Özdil’e de geçmiş olsun dileklerimi iletiyorum.

Sadık Çelik