Tekstilde kriz büyüyor: Cumhuriyet tarihinde bir ilk

Türk lirasındaki paha kaybı, enflasyondaki yükseliş dalı derinden etkilerken, çalışan sayısı 1 milyonun altına düştü. Döviz kurlarındaki artışın enflasyonun ve fiyat artışlarının gerisinde kalmasıyla dokumacılık üretim merkezleri Mısır’a taşındı. Türk şirketlerinin Mısır’da kurduğu fabrikalarının sayısı ise 200’e yükseldi.

DW Türkçe’den Aram Ekin Duran’ın haberine nazaran, kesim temsilcileri, dokumacılık ve hazır giysi kesiminde ağır bir kan kaybı yaşandığını belirtti. Bölümün önde gelen isimleri bu halde devam ederse Türkiye’nin bu daldaki tezini da kaybedeceğini belirtti.

“DÜŞÜK FİYAT BASKISI”

Tekstil ve hazır giysi dalında patronlar minimum fiyat artışı nedeni ile çalışan maliyetlerinden şikâyet ederken, çalışanlar ise işverenlerin fiyatları baskıladığını ve minimum fiyatın açlık sonunun altında kaldığını lisana getiriyor.

Tekstil ve hazır giysi alanında iş kayıplarının daha da artmasından telaş ettiklerini söz eden DİSK Dokumacılık Personelleri Sendikası İstanbul Bölge Temsilcisi Asalettin Arslanoğlu, “İşverenler maliyetleri kısmak için çalışanlara düşük fiyatı dayatıyor, kabul etmeyeni işten çıkarıyorlar. Her geçen gün etrafımızda yeni işten çıkarmalar olduğunu, hatta küçük işletmelerin kapandığını söyleyebilirim” sözlerini kullandı.

“250 BİN KİŞİLİK İSTİHDAM KAYBI YAŞANDI”

Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) bilgilerine nazaran, Türkiye dokumacılık ve hammaddeleri dalı 2024 yılında 207 ülke ve hür bölgeye eser sattı. Bu periyotta dokuma ihracatı bir evvelki yıla nazaran binde 6 gerileme ile 9,5 milyar dolar olarak gerçekleşti. Tıpkı devirde hazır giysi ihracatı yüzde 6,9 gerileme ile 17,9 milyar dolar, deri ve mamülleri ihracatı ise yüzde 17,9 düşüşle 1,5 milyar dolara indi. 2024’te en fazla ihracat Avrupa Birliği ülkelerine yapılırken, birinci üç sırayı İtalya, İngiltere ve İspanya aldı.

Geçtiğimiz günlerde dokumacılık dalının içinde bulunduğu dertlere ait bir açıklama yapan Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe, Türkiye’nin dokuma ihracatının 2022’de 10,35 milyar dolarla tepeyi gördüğünü, akabinde 2023’te 9,55 milyar dolara, 2024’te ise 9,49 milyar dolara gerilediğine dikkat çekmişti. Dokumacılık ve hazır giysi dalında son 2 yılda 250 bin kişilik istihdam kaybı yaşandığına işaret eden Gültepe, “Anadolu’ya gittiğinizde çalıştıracak kimse yok; müracaat olmuyor” demişti.

“MISIR ÖNE ÇIKTI”

Ege İhracatı Birlikleri Koordinatör Başkanı ve Ege Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (ETHİB) Yönetim Kurulu Başkanı Jak Eskinazi de Türkiye’nin dokuma ve hazır giyside kan kaybetmesi ile dış pazarlarda bilhassa Mısır, Vietnam ve Bangladeş’in öne çıktığına, hatta Avrupa’da Portekiz ve Romanya’nın bile Türkiye’den avantajlı hale geldiğine değindi.

“CUMHURİYETİ TARİHİNDE BİR İLK”

Son devirde yerli dokumacılık firmaları, yüksek enflasyon ve artan üretim maliyetleri nedeniyle fabrikalarını Türkiye’den Mısır’a taşımaya başladı. Mısır-Türk İş Kurulu datalarına nazaran, Türk dokuma şirketlerinin Mısır’da açtığı fabrika sayısı 200’e ulaşmış durumda.

Son birkaç yılda minimum fiyat maliyetinin 450-500 dolardan 1000 dolar düzeyine çıktığını, bu durumun Türkiye’de üretilen dokumacılık ve hazır giysi eserlerinin rakip ülkelere nazaran çok daha değerliye satılması sonucunu getirdiğini anlatan Erdem Fayat, “Şirketler üretim sorunu yaşayınca, fabrikalarını maliyetlerin Türkiye’ye nazaran dörtte bir seviyesinde olduğu Mısır’a kaydırmaya başladı. Türkiye Cumhuriyeti tarihinde birinci kez hazır giysi bölümünün son bir yıl içindeki Türkiye dışı yatırımı, Türkiye içi yatırımının üç katı oldu” halinde konuşuyor.

Odatv.com